Login:
Hasło:
Pamiętaj mnie

Zapomniałem hasła	Nie mam jeszcze konta
Zaloguj przez:

dzisiaj: 26 stycznia 2021

Chomik
Pierwsze w histori „Esensji” opowiadanie nagrodzone Zajdlem!
Sześć światów Hain: Świat trzeci
„Miasto złudzeń” to kolejna, po „Świecie Rocannona”, powieść drogi w dorobku Ursuli LeGuin. W ciekawy sposób wykorzystuje ona wątki z „Planety wygnania”, będąc jednocześnie, do pewnego stopnia, zapowiedzą „Czarnoksiężnika z Archipelagu”. A w tym wszystkim oferuje nad wyraz ciekawą, postapokaliptyczną wizję Ziemi.
Kadr, który…: Od gór do morza
W tomie „Wielki turniej” osią akcji są walki baranów oraz starania Kajka i Kokosza o zdobycie odpowiedniego zawodnika. Po wielu perypetiach delegacja Mirmiłowa przybywa do stolicy. Gród kipi życiem i nieważne, że składa się z kilkudziesięciu drewnianych chatek…
Czy książki czytają ludzi? Autorzy kontra czytelnicy
Czemu jedni bohaterowie literaccy budzą naszą sympatię, a innych mamy ochotę własnoręcznie zadusić? Czy twórca ma prawo oczekiwać, że czytelnicy zinterpretują dzieło zgodnie z intencjami? Dyskusja zaczęła się od „Teatru węży”, a dokąd nas zaprowadziła – przekonajcie się sami.
Komiks o (nie tak) lekkim zabarwieniu erotycznym
„Porady Praktycznego Pana” to w pewnym sensie komiksowa ilustracja dowcipu o babie, której wszystko kojarzy się z seksem. Ucieczka Tadeusza Baranowskiego od komiksów dziecięcych w kierunku tematyki zdecydowanie bardziej frywolnej w tym roku ukazała się w nowym wydaniu.
Na rubieżach rzeczywistości: Las oblany słonecznym blaskiem
„Deus Irae” jest drugą, po „Inwazji z Ganimedesa”, powieścią, którą Philip K. Dick napisał w duecie z innym twórcą. Powstawała korespondencyjnie, przez dwanaście długich lat – w trakcie jej pisania ostateczna wizja mocno ewoluowała, choć jej podstawowa idea pozostała niezmieniona. Philip K. Dick i Roger Zelazny szukali Boga. Im bliżej było ku końcowi pisania, tym intensywniejsze były ich starania.
Gambit królowej: Odc. 6. Upadek z wysokiego konia
W tym odcinku wreszcie doczekamy się powrotu do wydarzeń, które obserwowaliśmy na samym początku serialu. Zanim to jednak nastąpi, będziemy z zainteresowaniem obserwować przygotowania głównej bohaterki do konfrontacji z Wasilijem Borgowem.

Filmy

Magazyn CCII

Pobierz magazyn

Podręcznik

Nowości

kinowe

Brak nowości w minionym tygodniu. Aby zobaczyć wcześniejsze, kliknij.

dvd i blu-ray

Brak nowości w minionym tygodniu. Aby zobaczyć wcześniejsze, kliknij.

Zapowiedzi

kinowe

Brak zapowiedzi na najbliższy tydzień. Aby zobaczyć późniejsze, kliknij.

dvd i blu-ray

Brak zapowiedzi na najbliższy tydzień. Aby zobaczyć późniejsze, kliknij.

Karen Szachnazarow
‹Stworzył nas jazz›

EKSTRAKT:	80%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Stworzył nas jazz
Tytuł oryginalny	Мы из джаза
Dystrybutor	Filmostrada
Data premiery	29 października 2018
Reżyseria	Karen Szachnazarow
Zdjęcia	Władimir Szewcyk, Władimir Zacharczuk
Scenariusz	Aleksander Borodianski, Karen Szachnazarow
Obsada	Igor Skliar, Aleksander Pankratow-Czornyj, Nikołaj Awieriuszkin, Piotr Szczerbakow, Jewgienij Jewstigniejew, Leonid Kurawliow, Borisław Brondukow, Jelena Cypłakowa, Łarisa Dolina, Jurij Wasiljew
Muzyka	Anatoli Kroll, Mark Minkow
Rok produkcji	1983
Kraj produkcji	ZSRR
Cykl	Klasyka Kina Radzieckiego
Czas trwania	89 minut
Gatunek	historyczny, komedia, muzyczny
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	Skąpiec.pl
Wyszukaj w	Amazon.co.uk

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Klasyka kina radzieckiego: Muszkieterowie zakazanego jazzu
[Karen Szachnazarow „Stworzył nas jazz” - recenzja]

Sebastian Chosiński

Władzom Związku Radzieckiego przynajmniej do lat 70. XX wieku nie po drodze było z jazzem. Głównie dlatego, że był on postrzegany jako muzyka rodem ze „zgniłego” Zachodu, oręż w walce kapitalizmu z komunizmem. Burżuazyjny saksofon zwalczano proletariackim klarnetem, wymykające się kontroli improwizacje – przewidywalnymi muzycznie i tekstowo kupletami. O tym jest „Stworzył nas jazz” – wspaniały muzyczny komediodramat Karena Szachnazarowa.

Sebastian Chosiński

Klasyka kina radzieckiego: Muszkieterowie zakazanego jazzu
[Karen Szachnazarow „Stworzył nas jazz” - recenzja]

Karen Szachnazarow
‹Stworzył nas jazz›

EKSTRAKT:	80%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Stworzył nas jazz
Tytuł oryginalny	Мы из джаза
Dystrybutor	Filmostrada
Data premiery	29 października 2018
Reżyseria	Karen Szachnazarow
Zdjęcia	Władimir Szewcyk, Władimir Zacharczuk
Scenariusz	Aleksander Borodianski, Karen Szachnazarow
Obsada	Igor Skliar, Aleksander Pankratow-Czornyj, Nikołaj Awieriuszkin, Piotr Szczerbakow, Jewgienij Jewstigniejew, Leonid Kurawliow, Borisław Brondukow, Jelena Cypłakowa, Łarisa Dolina, Jurij Wasiljew
Muzyka	Anatoli Kroll, Mark Minkow
Rok produkcji	1983
Kraj produkcji	ZSRR
Cykl	Klasyka Kina Radzieckiego
Czas trwania	89 minut
Gatunek	historyczny, komedia, muzyczny
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	Skąpiec.pl
Wyszukaj w	Amazon.co.uk

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Pamiętacie film Feliksa Falka „Był jazz”? Film, którego kanwą stały się losy łódzkiego zespołu Melomani. Zespołu próbującego w czasach stalinowskich przeszczepić na polski grunt be-bop. Zespołu, który zwalczany był przez komunistyczne władze, twierdzące – w myśl dyrektywy, jaka płynęła z Kremla – że jazz to muzyka burżuazyjna, rodem ze „zgniłego” Zachodu, której podstawowym celem jest ogłupienie społeczeństwa. Kinowa premiera tego obrazu miała miejsce 1 kwietnia 1984 roku, dziesięć miesięcy po tym, jak do kin w Związku Radzieckim trafił pokrewny tematycznie komediodramat Karena Gieorgijewicza Szachnazarowa „Stworzył nas jazz”. Ale to Falk był pierwszy – polski reżyser nakręcił swoje dzieło już w 1981 roku, zostało ono jednak zablokowane przez cenzurę i trzy lata przeleżało na półce. Wychodzi na to, że sekretarz generalny KPZR Jurij Andropow był bardziej liberalny od rządzącego wówczas Polską generała Wojciecha Jaruzelskiego. Ale może ta pobłażliwość urzędników radzieckiego Goskina, czyli Państwowego Komitetu Kinematografii, wynikała z tego, że Szachnazarow opowiadał o wydarzeniach sprzed prawie sześćdziesięciu lat, a Falk – jedynie sprzed trzech dekad.

Karen Gieorgijewicz (rocznik 1952) ukończył studia na wydziale reżyserskim WGIK-u (to jest Wszechzwiązkowego Państwowego Instytutu Kinematografii) w połowie lat 70. Pierwszy pełnometrażowy film fabularny – opartych na sztuce Leonida Zorina „Dobrych ludzi” – nakręcił w 1979 roku; rok później natomiast napisał scenariusz do lirycznego komediodramatu Iwana Kiasaszwilego „Panie proszą panów”. Pomógł mu w tym starszy od niego o osiem lat Aleksandr Borodianski (znany już z „Afonii” Gieorgija Danieliji) – i tak zostali artystyczną parą. Na dobre i na złe. Borodianski stał się w kolejnych latach współtwórcą dwunastu obrazów Szachnazarowa, w tym między innymi historycznego „Jeźdźca o imieniu Śmierć” (2004), psychologicznej „Sali numer 6” (2009) oraz wojennego „Białego Tygrysa” (2012). Listę tę otwiera natomiast „Stworzył nas jazz” – dzieło z początku lat 80. XX wieku.

Premiera filmu odbyła się 6 czerwca 1983 roku. Przez następnych sześć miesięcy obejrzało go trochę ponad 17 milionów widzów; niewiele w porównaniu z ówczesnym liderem, melodramatem Eldara Riazanowa „Dworzec dla dwojga”, na który do kin wybrało się ponad osiemnaście milionów osób więcej, ale to i tak wystarczyło, by „Stworzył nas jazz” okazał się najpopularniejszym muzycznym obrazem roku. Akcja dzieła Szachnazarowa rozgrywa się w 1926 roku, w epoce schyłkowego NEP-u, który charakteryzował się otwarciem na inwestycje zachodnie (głównie brytyjskie i amerykańskie). Wraz z nimi do Związku Radzieckiego zawitały także elementy kapitalistycznej kultury, przede wszystkim filmy i muzyka, w tym jazz. Po śmierci Włodzimierza Lenina (w styczniu 1924 roku) i przejęciu kontroli nad państwem przez Józefa Stalina zaczęto stopniowo wycofywać się z tej polityki (choć wcześniej Stalin bronił NEP-u w opozycji do Lwa Trockiego). W efekcie jazz stał się nie tyle nawet passé, co wręcz zakazany. O czym boleśnie przekonuje się główny bohater filmu, nastoletni pianista Konstantin Iwanow – uczeń technikum muzycznego w Odessie.

Kostia zakochany jest w jazzie. Gra go przy każdej nadarzającej się okazji. Co oczywiście nie podoba się komunistycznym hunwejbinom, którzy donoszą na Iwanowa do działającej w szkole organizacji partyjnej. Nad młodym artystą odbywa się sąd, w wyniku którego, jako że nie chce on wyzbyć się swych fascynacji, zostaje usunięty ze szkoły. To go jednak wcale nie zraża. Na murach miasta wywiesza ogłoszenia, w których informuje, że szuka muzyków do zespołu jazzowego. Przypadkowo trafiają na nie dwaj kupleciści – grający na banjo Stiepan Gruszko i skrzypek Żora (Gieorgij) Riabow, który dzięki sprytnemu rozwiązaniu obsługuje jednocześnie talerze perkusyjne. Zarabiają na życie, grając, tańcząc i śpiewając na ulicach Odessy. Wiedzie im się marnie. Często nie mają gdzie spać ani co jeść. W propozycji Iwanowa widzą więc szansę dla siebie. Mimo że nie mają najmniejszego pojęcia, czym jest jazz. A gdy już go słyszą, kompletnie nie rozumieją. Młodziutkiego pianistę traktują wręcz jak wariata. Ale dlaczego nie podjąć ryzyka? Przecież gorzej być już nie może.

Pierwszy występ w niewielkim amfiteatrze, przy prawie pustej widowni, kończy się wtargnięciem na scenę osiłkowatego proletariusza. Lecz przynosi także nieoczekiwaną propozycję od dwóch tajemniczych dżentelmenów – zagrania podczas odbywającego się w ekskluzywnej restauracji jubileuszu Papy. Papa – wielki miłośników jazzu, którą to muzykę poznał w trakcie pobytu w Stanach Zjednoczonych – okazuje się bandyckim autorytetem („worem w zakonie”), a jego urodziny kończą się bijatyką i demolką. W efekcie uczestniczący w imprezie muzycy trafiają do aresztu. Nie ma jednak tego złego, co by na dobre nie wyszło, ponieważ w celi poznają niejakiego Iwana Bawurina, w czasach carskich saksofonistę w orkiestrze wojskowej. Właśnie, saksofonistę! Nietrudno się domyśleć, że gdy cała czwórka opuszcza więzienie, trochę dotąd pechowe trio staje się kwartetem. Jednocześnie Kostia podejmuje decyzję o wyjeździe do Moskwy, wychodząc z założenia, że w stolicy będzie łatwiej się przebić. Czy naprawdę?

Film pozbawiony jest nagłych zwrotów akcji, a fabuła nie pędzi na złamanie karku. Dowcip jest inteligentny i kryje się przede wszystkim w dialogach i… niedopowiedzeniach. Na dodatek muzyka daleka jest od popowych przebojów, aczkolwiek nie brakuje jej tanecznego sznytu. Po takiej „rekomendacji” wielu współczesnych widzów mogłoby uznać, że nie warto tracić czasu ani pieniędzy na „Stworzył nas jazz”. Jest jednak dokładnie na odwrót. Wszystko, co napisane powyżej – powinno zachęcić do sięgnięcia po obraz Szachnazarowa, który w trzydzieści sześć lat od premiery broni się szczerością i miłością do muzyki, za granie której w czasach stalinowskich można było wylądować w łagrze. Dzieło Karena Gieorgijewicza jest także wielką pochwałą wierności ideałom, zachętą, by nie poddawać się nawet w sytuacjach bez wyjścia. By znajdować nadzieję tam, gdzie, jak się wydaje, zgasł jej ostatni promyk. Jest to jednak możliwe tylko wtedy, gdy ma się u swego boku ludzi tak samo oddanych idei. Tym sposobem „Stworzył nas jazz” przeistacza się w pean na rzecz przyjaźni, a bohaterowie filmu stają się kolejnym wcieleniem Dumasowskich czterech muszkieterów. Co najdobitniej podkreśla ostatnia, rozgrywająca się już współcześnie, scena dzieła.

W roli Konstantina Iwanowa reżyser obsadził młodego, w tamtym momencie dwudziestosześcioletniego Igora Skliara („W grze”, „Rubież”); Stiepana zagrał Aleksandr Pankratow-Czornyj („Syberiada”), Gieorgija – Nikołaj Awieriuszkin („Anna Karenina. Historia Wrońskiego”), a saksofonistę Iwana – Piotr Szczerbakow („Biurowy romans”, „Łzy płynęły”). Gdy film trafił do kin, żaden z nich nie był wielką gwiazdą kina. Te pojawiły się na drugim i trzecim planie. W Papę wcielił się bowiem Jewgienij Jewstigniejew („9 dni jednego roku”, „Złote cielę”, „Czajkowski”), naczelnik Związku Muzyków Proletariackich Samsonow ma twarz Leonida Kurawliowa („Wij”, „Iwan Wasiljewicz zmienia zawód”, „Afonia”), natomiast „sobowtór” teoretyka jazzu kapitana Kołbasjewa – Borisława Brondukowa („Mimino”, „Jesienny maraton”). Na głównego operatora Szachnazarow wyznaczył Władimira Szewcyka, który WGIK ukończył rok przed nim, a później – do połowy lat 90. – był niemal etatowym współpracownikiem Karena Gieorgijewicza. W ścieżce dźwiękowej wykorzystano oryginalne nagrania jazzowe z lat 20. ubiegłego wieku; na potrzeby filmu opracował je i nagrał ze swoim zespołem Anatolij Kroll. Z kolei dwie wzruszające piosenki wyszły spod ręki Marka Minkowa.

24 kwietnia 2019

Komentarze

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

East Side Story: Na początku drogi
Sebastian Chosiński

3 I 2021

A może to powinno stać się tradycją, że na początek roku kalendarzowego pojawiają się w tej rubryce filmy krótkometrażowe reżyserów, którzy są dopiero na początku swojej drogi twórczej i którzy nie doczekali się jeszcze profesjonalnego kinowego debiutu? Jak na przykład Daniella Rybakjan, autorka dramatu psychologicznego „Asia”, i Leonid Gardasz, twórca kryminalno-obyczajowego „Punktu bifurkacji”…

więcej »

Policjant śmie wątpić!
Sebastian Chosiński

29 XII 2020

Kino irańskie, chociaż od paru dekad cieszy się zasłużoną renomą na całym świecie (czego dowodzą regularnie zdobywane nagrody na najważniejszych festiwalach), wciąż dociera na polskie ekrany wybiórczo, a na DVD pojawiają się tylko najbardziej znane i kasowe hity. Jak na przykład „30 gramów” Saeeda Roustayiego – ponury dramat kryminalny, jakiego nie powstydziłby się mistrz gatunku Jean-Pierre Melville.

więcej »

East Side Story: Z dala od frontu…
Sebastian Chosiński

19 VII 2020

To nie jest typowy film wojenny. Jego akcja bowiem, owszem, rozgrywa się w czasie Wielkiej Wojny Ojczyźnianej, ale jest ona jedynie tłem do opowiedzenia wzruszającej historii na temat ciężkiego losu dzieci pozbawionych rodzinnego domu i opiekunów. I choć reżyser „Siostrzyczki”, Aleksandr Galibin, pochodzi z Petersburga, swoje dzieła zrealizował w Republice Baszkortostanu (mówiąc prościej: w Baszkirii).

więcej »