„Tajne Wojny” to olbrzymi event w świecie Marvela, przy którym bledną poprzednie Wielkie Wydarzenia Zmieniające Świat Superbohaterów. I co najważniejsze, zdecydowanie najlepszy od dłuższego czasu.
Puzzle doktora Dooma
[Jonathan Hickman, Paul Renaud, Esad Ribic „Tajne wojny” - recenzja]
„Tajne Wojny” to olbrzymi event w świecie Marvela, przy którym bledną poprzednie Wielkie Wydarzenia Zmieniające Świat Superbohaterów. I co najważniejsze, zdecydowanie najlepszy od dłuższego czasu.
Jonathan Hickman, Paul Renaud, Esad Ribic
‹Tajne wojny›
Teraz, kiedy „Tajne Wojny” wreszcie ukazały się po polsku, wyraźnie widać, że cały projekt zatytułowany Marvel Now, zmierzał nieuchronnie w ich stronę. Działania Avengers, choć wydawały się zwycięskie, ostatecznie tylko odsuwały w czasie nieuniknione, a mianowicie inkursję, czyli zderzenia światów, które w ten sposób niszczyły się wzajemnie. Ostatnimi dwoma, które na siebie wpadły, była nasza Ziemia i wszechświat Ultimate.
Ocalenie przyszło z najmniej oczekiwanej strony, a mianowicie od odwiecznego wroga Fantastycznej Czwórki – doktora Dooma. Udało mu się zebrać resztki zniszczonych światów i poskładał je w jedną superZiemię, nazwaną Bitewnym Światem. Jej mieszkańcy nie pamiętali katastrofy, za to nakazano im czcić dawnego władcę Latverii jako boga. I wszystko prawdopodobnie by już tak zostało, gdyby nie drobna anomalia, a mianowicie statek kosmiczny, w którym zahibernowanych jest kilka osób, mających świadomość tego, że coś jest nie tak.
Przez lata dość sceptycznie podchodziłem do wielkich eventów. Marvel zaczął je produkować w tempie seryjnym i przestawały robić zamierzone wrażenie. Na palcach jednej ręki można policzyć te, które faktycznie można uznać za udane. Tym, co je najczęściej rozkładało, był chaos, czyli próba zebrania rozrzuconych po dziesiątkach albumów wątków i poprowadzenia ich do w miarę spójnego zakończenia. Niestety – efektem było to, że główna miniseria stawała się poszatkowana, niektóre wydarzenia nie wynikały z poprzednich, zaś na jej łamach pojawiało się nieprzebrane morze superbohaterów, z czego może pięciu faktycznie miało coś sensownego do zrobienia. Za sztandarowe przykłady wymienionych grzechów uznaję „Tajną inwazję”, „Sam strach”, „Axis”, czy wreszcie „Nieskończoność”, która zasadniczo okazała się prequelem „Tajnych wojen”. Oczywiście były też chlubne wyjątki, jak „Wojna domowa”, czy „Grzech pierworodny”, ale stanowiły zdecydowaną mniejszość.
Pamiętając, jakim potwornym miszmaszem była „Nieskończoność”, fakt obsadzenia w roli głównego twórcy „Tajnych wojen”, odpowiedzialnego za nią Jonathana Hickmana, nie napawał optymizmem. Facet udowodnił już, że marzy o bombastycznej, międzywymiarowej i międzygalaktycznej epopei, ale nie bardzo potrafił ją ogarnąć. Takie przynajmniej sprawiał wrażenie. Tymczasem omawiany event okazał się bardzo zgrabną, przemyślaną i wbrew pozorom, całkiem kameralną opowieścią o źle pojmowanym mesjanizmie.
Tym, co stanowi o sile „Tajnych wojen”, wcale nie jest ich rozbuchany charakter, mający na celu ujednolicenie marvelowskiego uniwersum, a skupienie się na głównym bohaterze całego zamieszania, czyli doktorze Doomie. Przedstawienie go jako postaci niejednoznacznej wypadło w tym wypadku nad wyraz intrygująco. Dzięki temu możemy się spierać, czy mężczyzna w metalowej zbroi uratował świat ze szlachetnych pobudek, czy może od początku miał plan rzucenia go do swych stóp. Tak samo nieoczywistym pozostaje, czy Bitewny Świat stał się celowym dziełem, czy po prostu Doom nie miał wrażliwości, by zbudować go inaczej. I najważniejsze pytanie – czy przypadkiem nie zrobił tego ze względu na Susan Storm, by nie miała szans spotkać Reeda Richardsa i wreszcie mogła odwzajemnić jego uczucia.
Hickman musiał wyciągnąć wnioski z błędów, jakie popełnił w czasie pisania „Nieskończoności”. Dlatego też tym razem, zanim przeszedł do ostatecznej batalii, zaproponował dość długi wstęp, pokazując nam zasady działania Bitewnego Świata. Mamy więc mur odgradzający poszczególne krainy, pilnujących ich zastępy Thorów, rubieże, gdzie grasują żywe trupy, czy wreszcie surowe konsekwencje, jakie czekają na tych, którzy sprzeciwiają się prawom Dooma. Dzięki temu otrzymaliśmy komiks całkiem pokaźnych rozmiarów i tylko pozostaje żałować, że Egmont nie zdecydował się wydać go w twardej oprawie (choć z drugiej strony burzyłaby ona ład na półce).
Pochwalić także muszę stronę graficzną komiksu, za którą odpowiada Esad Ribić. Zamiast, wzorem poprzednich eventów, naupychać w kadry setki znanych postaci, postawił na ascetyzm, dzięki czemu łatwiej skupić się na głównym wątku. Kadry są „czyste” i klarowne, a kreskę Ridicia cechuje pewna doza dostojeństwa. Jednocześnie, kiedy trzeba, potrafi zadbać o potrzebną dynamikę. Zaryzykuję stwierdzenie, że to najlepiej narysowany event Marvela w XXI wieku.
Oczywiście nie wszystko jest tak różowe, jak mogłoby się wydawać. Na przykład samo zakończenie, choć logiczne i ładnie podsumowujące wszystko, czego byliśmy świadkami, jest za bardzo uproszczone. Wiadomo, że ostatecznie wszystko musi wrócić do normalnego stanu, ale jednak czegoś w nim zabrakło. Dekonstrukcja Bitewnego Świata nastąpiła zbyt łatwo i przyjaźnie.
Dziwi mnie również nawiązanie w tytule do słynnych „Tajnych wojen” publikowanych w latach 1984-1985, uznawanych za pierwsze tego typu przedsięwzięcie w świecie Marvela. Tamto z obecnym nie ma absolutnie nic wspólnego. Różnią się nawet samą wagą zdarzenia, ponieważ wtedy akcja rozgrywała się na obcej planecie, a bohaterowie zostali oderwani od spraw bieżących, by po wszystkim do nich wrócić. W sumie jedynym ich namacalnym efektem było sprowadzenie przez Spider-Mana symbionta, który wkrótce przemienił się w Venoma.
„Tajne wojny” rozpoczynają nowy rozdział w świecie Marvela, który poznamy pod nazwą Marvel Now 2.0. Czy będzie się czymś różnił od tego, który znaliśmy? Czy wszystko to nie było tylko nadmuchaną promocyjnie medialną bańką? Czy kolejne eventy okażą się równie przemyślane? Tego wszystkiego dowiemy się wkrótce, dzięki sprawnej machinie wydawniczej Egmontu. Na dzień dzisiejszy uniwersum Domu Pomysłów ma zapewniony całkiem niezły start.
