Login:
Hasło:
Pamiętaj mnie

Zapomniałem hasła	Nie mam jeszcze konta
Zaloguj przez:

dzisiaj: 23 marca 2023

Komiks Roku 2022 – nominacje
Podobnie jak przez kilka ostatnich lat, przedstawiamy Wam listę najlepszych premier komiksowych minionych 12 miesięcy wybranych przez redakcję Esensji. W tym roku jest to 45 pozycji, na które będziecie mogli zagłosować, by ustalić listę czytelniczą.
Migające światła
„Aftersun”, niespieszne, nieoczywiste dzieło, może znużyć. Bo rzeczywiście nie tak znów wiele w tym filmie się dzieje. Ale jeśli dotrze do Was na poziomie bardziej ukrytych znaczeń, na poziomie synchronizacji z własnymi wspomnieniami, emocjami, może stać się jednym z najważniejszych filmów 2023 roku.
The Last of Us: Odc. 3. Love story w zniszczonym świecie
Dzięki poświeceniu Tess możliwa jest dalsza wędrówka pary głównych bohaterów, ale szybko staje się oczywiste, że muszą oni jak najszybciej uzupełnić swój ekwipunek. Z tego powodu chcą jak najszybciej dotrzeć do domu Franka i Billa, z którymi Joel czasami prowadził interesy. Pewnym zaskoczeniem jest zaś to, że opowieść o losach tych dwóch mężczyzn w praktyce zdominowała cały ten odcinek.
Najlepszy tata, na świecie
Stwierdzenie, że główny bohater mangi „Samotny wilk i szczenię” nie spełnia standardów wychowawczych współczesnego świata, byłoby grubym niedopowiedzeniem. Mężczyzna bowiem regularnie zabiera swoje trzyletnie dziecko do pracy. Nie byłoby może w tym nic złego, gdyby nie fakt, że jest on… płatnym zabójcą. A że jest bardzo pracowity, zabija dziesiątki osób, na oczach swojego syna. Obmyśla przy tym skomplikowane intrygi w celu wykonania poszczególnych zadań, ryzykując nie tylko swoim życiem, ale także życiem swojego syna. „Jeśli tata nie wróci – zwraca się do niego pewnego razu – ty też umrzesz”.
Krew bizonów
Podobno western, jako gatunek, umarł śmiercią naturalną. Ale chyba tylko w kinie, bo komiksy o Dzikim Zachodzie wciąż mają się świetnie, o czym świadczy album "Buffalo Runner" wydany przez Lost In Time.
Sprawa prywatna: Odc. 3. Gdzie kobieta nie może, tam lokaja pośle
Dopuszczenie do ucieczki zabójcy to dla policji zaledwie początek nadchodzących komplikacji, bo w efekcie zainteresowania się sprawą przez media zatroskani obywatele zasypują funkcjonariuszy doniesieniami o rzekomych miejscach pobytu zbiega. Z kolei Arturo Quiroga nie zmienia swego stosunku do poczynań siostry, dlatego Marina – aby kontynuować swe prywatne śledztwo – najpierw musi wydostać się spod troskliwej opieki jego podwładnych.
Czasy się zmieniają, lecz zasady nie
„Szczypta nienawiści” to godna kontynuacja dotychczasowych powieści Abercrombiego. Przez lata, jakie upłynęły od wydarzeń opisanych w „Ostatecznym argumencie królów” sporo zdążyło się zmienić w świecie, ale motywacje bohaterów pozostały w gruncie rzeczy takie same.
Moralność przyszłości
Choć „Płomień” to powieść sf, najważniejsze wątki nie mają tu z fantastyką naukową zbyt wiele wspólnego. A przynajmniej nie w sposób, jakiego moglibyśmy się spodziewać. Magdalena Salik zadaje pytania o moralność w świecie, w którym technologia wykracza daleko poza rzeczy, które śniły się filozofom.

Książki

Magazyn CCXXIV

Pobierz magazyn

Podręcznik

Nowości

książkowe (wybrane)

Mgła
Ragnar Jónasson
Opór
Ryk Brown
Puste wygony
Kasia Bulicz-Kasprzak
Świat Burz
B.V. Larson
Tam, gdzie las spotyka się z niebem
Glendy Vanderah
To nie może się udać
Abby Jimenez
Upiorni
Łukasz Szuster
Wyrwa
Wojciech Chmielarz

więcej »

Zapowiedzi

książkowe (wybrane)

Dom
Piotr Kościelny
Dziennik prowincjonalnej damy
E.M. Delafield
Jutro, jutro i znów jutro
Gabrielle Zevin
Księga zaginionych opowieści. Część 2
J.R.R. Tolkien
Loki
Louie Stowell
Natura Śródziemia
J.R.R. Tolkien
Nocna strona natury
Catherine Crowe
Wszyscy niestety normalni
Maria Czubaszek

więcej »

Ursula K. Le Guin
‹Ziemiomorze›

WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Ziemiomorze
Tytuł oryginalny	The Earthsea
Data wydania	7 listopada 2013
Autor	Ursula K. Le Guin
Przekład	Stanisław Barańczak, Piotr W. Cholewa, Paulina Braiter
Wydawca	Prószyński i S-ka
Cykl	Ziemiomorze
ISBN	978-83-7839-665-9
Format	944s. 150×231mm; oprawa twarda
Cena	69,90
Gatunek	fantastyka
WWW	Polska strona
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	MadBooks.pl
Wyszukaj w	Selkar.pl
Wyszukaj w	Skąpiec.pl

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

O Ziemiomorzu raz jeszcze: „Tehanu”, czyli o samotnej kobiecie bez chłopa

Miłosz Cybowski, Agnieszka Hałas, Magdalena Kubasiewicz, Beatrycze Nowicka

1 2 3 4 »

…albo gender w Ziemiomorzu. Albo dyskusja o życiu seksualnym emerytowanych magów. Lub, jeśli ująć rzecz delikatniej – o wątkach obyczajowych, ewolucji bohaterów i klimacie w „Tehanu”, części czwartej „Ziemiomorza”.

Miłosz Cybowski, Agnieszka Hałas, Magdalena Kubasiewicz, Beatrycze Nowicka

O Ziemiomorzu raz jeszcze: „Tehanu”, czyli o samotnej kobiecie bez chłopa

Ursula K. Le Guin
‹Ziemiomorze›

WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Ziemiomorze
Tytuł oryginalny	The Earthsea
Data wydania	7 listopada 2013
Autor	Ursula K. Le Guin
Przekład	Stanisław Barańczak, Piotr W. Cholewa, Paulina Braiter
Wydawca	Prószyński i S-ka
Cykl	Ziemiomorze
ISBN	978-83-7839-665-9
Format	944s. 150×231mm; oprawa twarda
Cena	69,90
Gatunek	fantastyka
WWW	Polska strona
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	MadBooks.pl
Wyszukaj w	Selkar.pl
Wyszukaj w	Skąpiec.pl

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

AH: Niech ktoś mi wyjaśni, proszę, czemu ten odcinek dyskusji ma tak prymitywny tytuł? „Tehanu” to opowieść o wdowie, okaleczonej dziewczynce i o magu, który przeżywa trudną żałobę po utraconej mocy. Przy czym to wdowa przez cały czas jest dla pozostałych dwojga opoką i podporą.

MC: Odpowiadając na pytanie o prymitywność tytułu: po trzech tomach, w których coś się działo, bohaterowie albo zmagali się ze sobą, albo ratowali świat, „Tehanu” stanowi bardzo niemiłą niespodziankę dla czytelnika. Rozumiem, że książka została napisana wiele lat po części trzeciej, rozumiem też, że jej celem miało być przedstawienie zupełnie innej twarzy Archipelagu, a także perspektywy ludzi, którzy nie władają mocą. Ale nie ukrywajmy: „Tehanu” to najnudniejszy ze wszystkich tom całej serii.

AH: Zupełnie się nie zgadzam, ale sądzę, że to kwestia gustu i oczekiwań czytelniczych. Pierwsze trzy tomy cyklu były silnie nasycone baśniowością, cudownością, a „Tehanu” to ponura obyczajówka, niemal zupełnie wyprana z magii. Zamiast czarów i dziwów mamy ludzką słabość oraz dużo szarego codziennego życia, ale to efekt świadomej zmiany podejścia autorki. To tak, jakby fotograf zamiast robić zdjęcia pięknie umalowanych kobiet i retuszować je dodatkowo Photoshopem, postanowił pokazać w zbliżeniu krostki i zmarszczki. „Tehanu” nie oferuje takiego miłego, eskapistycznego, przygodowego rauszu, jakiego często oczekujemy od fantasy. W zamian dostajemy zimny prysznic: ani Ziemiomorze nie jest tak fajne, ani Ged tak kryształowy, jak nam się dotąd wydawało. Mnie ta książka bardzo zasmuciła, kiedy czytałam ją po raz pierwszy, będąc w liceum. Teraz, kilkanaście lat później, przeczytałam ją od nowa dosłownie jednym tchem, w jeden wieczór. Poruszyła mnie Tenar opiekująca się poparzonym, oszpeconym dzieckiem i usiłująca mu zapewnić normalne życie, poruszył Ged, który nie potrafi dojść do siebie po tym, jak przestał być magiem. Może dlatego, że czytając, silnie identyfikowałam się z Tenar i z jej sposobem widzenia świata. Jestem naprawdę pod wrażeniem tego, jak wyewoluowała w tej książce – fizycznie krucha, często zagubiona, pełna wątpliwości, a mimo to znajduje w sobie ogromne pokłady siły, kiedy musi się opiekować słabszymi od siebie.

BN: Jeśli o mnie chodzi, to lektura „Tehanu” przede wszystkim mnie zirytowała. Właśnie ze względu na zmianę tematyki, klimatu, charakteru powieści. Teraz jednak pozwolę sobie jeszcze odnieść się do tytułowej „kobiety bez chłopa": w zasadzie niedługo po tym, jak Tehanu zaczyna się zastanawiać, co by tu zrobić ze swoim życiem, skoro mąż zmarł, a dzieci (własne) odchowane, przybywa remedium w postaci mężczyzny. No fakt, trzeba mu bardziej matkować, jednak niektóre kobiety lubią czuć się potrzebne komuś, a Tenar raczej do takich należy.

AH: Wcale nie odnoszę wrażenia, jakoby Tenar w tej książce matkowała Gedowi. Nie wydaje mi się też, żeby była osobą, dla której sensem życia jest poświęcanie się dla innych. Po prostu idzie tam, gdzie jest potrzebna. Towarzyszy umierającemu Ogionowi, przygarnia zmaltretowane dziecko włóczęgów, którym nie zająłby się nikt inny. Gdy chodzi o Geda, opiekuje się nim, dopóki jest obłożnie chory, a potem wycofuje się, zostawia mu przestrzeń, żeby sam mógł dojść do ładu ze swoją psychiką. Później zostaje ładnie pokazane, jak partnerskie stają się ich relacje. Ged nie jest dla Tenar obiektem do inwestowania uczuć macierzyńskich, tylko przyjacielem i oparciem (kiedy już przepracuje sobie to, że przestał być magiem, a rozumiem, czemu tak traumatycznie odbierał tę stratę: za jednym zamachem utracił pozycję społeczną, poczucie bezpieczeństwa i sens życia).

BN: Tenar otacza się ludźmi, którzy potrzebują jej pomocy i wsparcia. Co jest szlachetne, ale też sądzę, że przynosi jej pewnego rodzaju satysfakcję. Co jeszcze – jakoś nie dostrzegam partnerstwa tej relacji. Ale może i dobrze, że Ged wreszcie poczuwa się do odpowiedzialności i raczy przybyć. Choć przecież – i to akurat jest fajne – podczas, gdy on wędrował po archipelagu, Tenar nie czekała hodując warkocz, tylko znalazła sobie innego, wyszła za niego, miała z nim dzieci. Żyła swoim życiem.

MK: We mnie akurat wzbudziło to trudny do określenia żal. Dziewczyna, o której śpiewali pieśni, która zwróciła pierścień Erreth-Akbego, która była najwyższą kapłanką, kroczyła u boku arcymaga i słynęła ze swej urody, wiodła tak zwyczajny żywot. Zestarzała się u boku normalnego mężczyzny, urodziła dzieci, pracowała. Zwykle nie tak wyobrażamy sobie dalsze losy kogoś, kto zmienił świat. Z drugiej strony to bardzo prawdziwe i jakoś wpasowuje się w konwencję Ziemiomorza. Poza tym tak pewnie było najlepiej dla Tenar. Miała zwykłe, ale szczęśliwe życie, z jego wszystkimi troskami i radościami.

BN: Zgadzam się. To znaczy – podtrzymuję, że dobrze, iż Tenar układała sobie życie bez Geda, ale też byłam rozczarowana. Wyjść za jakiegoś zwykłego człowieka, żyć gdzieś na uboczu na farmie… Z tego, co było wspomniane, małżeństwo Tenar nie było nieudane, ale też na podstawie padających w powieści krótkich wzmianek wydaje się ono zupełnie zwyczajne, przyziemne, bez wielkiej miłości i wzlotów. Tenar przebywając w świątyni na Wyspach Kargadzkich była kimś – szanowaną najwyższą kapłanką. Jeśli wykazałaby się sprytem, być może mogłaby przekuć wpływy religijne na faktyczną władzę. Ona tymczasem wyrzekła się tego, uciekła. Rozumiem – utracić pozycję, by zostać kobietą arcymaga i wraz z nim wędrować po świecie, ale utracić ją, by zostać wieśniaczką? I to na własne życzenie, bo o ile dobrze pamiętam mogła zostać na dworze w Havnorze. A, jak sobie doczytałam, mogła też uczyć się u Ogiona, który dostrzegł w niej moc i potencjał. Chce się rzec, „zamienił stryjek siekierkę na kijek”.

AH: Może Ogion źle się sprawdzał w roli nauczyciela, nie miał do tego predyspozycji? W końcu Ged też nie wytrzymał długo jako jego uczeń, wolał uciec na Roke… Co się tyczy Tenar – zwróćcie uwagę, że ona musiała porzucić otoczenie, w którym się wychowała, a przecież wyrosła w środowisku skrajnie hermetycznym i rządzonym przez sztywne reguły. Z natury jest raczej skryta, introwertyczna, jej głównym wzorcem osobowym była zimna i dumna Thar. Tenar nie potrafi łatwo nawiązywać znajomości, zjednywać sobie serc, nie ma tej otwartości i łatwości dostosowywania się co Ged. I teraz ta zamknięta w sobie, ale bardzo wrażliwa dziewczyna trafia w kompletnie obce środowisko, gdzie ludzie automatycznie traktują ją co najmniej z niechęcią, jeżeli nie wrogo, bo przecież jest białoskórą dzikuską, Kargijką. Uczenie się magii od maga tylko jeszcze bardziej utrudniłoby jej funkcjonowanie w tym społeczeństwie. Najprędzej mogłaby zostać czarownicą, a wtedy między nią a klientami nadal pozostawałaby bariera nieufności i lęku, zaś inne czarownice pewnie utrudniałyby jej życie z zazdrości o to, że uczył ją Ogion… Sądzę, że Tenar była tak zmęczona tym, że wiecznie jest tą „inną”, budzącą skrywaną lub jawną wrogość, że zapragnęła zrobić dokładnie odwrotną rzecz – nie walczyć o to, żeby zostać pierwszą maginią w Ziemiomorzu, tylko zasymilować się w radykalny, ale skuteczny sposób, jakim jest małżeństwo i urodzenie dzieci.

BN: Ale było też wspomniane, że w Havnorze powitano ją dość dobrze, jako tę, która przywiozła pierścień. Pewnie było to w dużej mierze powierzchowne, ale czy nie dałoby się tego przekuć w życzliwą relację przynajmniej z paroma osobami? Wydaje się też, że mieszkańcy dużego portowego miasta w samym sercu Archipelagu byliby bardziej otwarci na obcych, niż ludzie z małej wsi na prowincjonalnej wyspie, która w dodatku jest jedną z leżących najbliżej Wysp Kargadzkich, a zatem często bywa celem łupieżczych najazdów jasnoskórych. Jest to więc jedno z najgorszych miejsc dla Kargijki szukającej akceptacji. Choć sam pomysł na asymilację przez małżeństwo – brzmi sensownie (choć mało malowniczo, ja jednak wolę czytać o kobietach, które wybijały się ponad tłum a nie zrobiły wszystko, by się weń wtopić). Pada też stwierdzenie, że Tenar chciała mieć dzieci – wychodziłoby więc na to, że albo rodzina albo „kariera"?

AH: Nie w tamtych realiach. Bycie żoną zamożnego rolnika to w Ziemiomorzu też forma kariery zawodowej, tylko bardziej aprobowana społecznie niż kariera czarownicy. Po przełożeniu sytuacji na nasze realia powiedziałabym, że Tenar wybrała rodzinę i spokojną, stabilną pracę, porzucając marzenia o karierze aktorki albo koncertującej artystki rockowej.

BN: Pozostaje też kwestia męża Tenar – ktoś z was, nie zerkając do książki powie, jak się nazywał? Czy zostało wyjaśnione, dlaczego za niego wyszła i wybrała taką drogę? Żeby choć Le Guin napisała – bo ja wiem, że przyszły mąż zauroczył Tenar do tego stopnia, iż zamieszkanie na farmie u jego boku uznała za to, czego pragnie od życia. Albo inaczej, że był dobrym, ciepłym człowiekiem, który zapewnił jej stabilizację i poczucie bezpieczeństwa. Albo, że nagle odkryła, iż uprawa roli i pasanie bydła jest jej powołaniem życiowym. Albo – że wychodząc za tego mężczyznę chciała zrobić Gedowi na złość na zasadzie „tyś się nie kwapił, to poślubię pierwszego lepszego, jaki się nawinie.” Cokolwiek?

AH: O ile pamiętam, w którymś momencie Tenar mówi Gedowi wprost, że wychodząc za mąż za innego, chciała mu zrobić na złość. A Ged przyznaje, że się wkurzył, chociaż głównie dlatego, że odrzuciła możliwość uczenia się magii. Sądzę też, że jest za mądra, żeby poślubić pierwszego lepszego. Krzemień musiał być porządnym człowiekiem. Pojął za żonę Kargijkę, obcą, co wymagało pewnej odwagi. A ich małżeństwo układało się harmonijnie.

MK: Właściwie to myślę, że był tym dobrym, ciepłym człowiekiem, który zapewnił jej stabilizację… przynajmniej takie wrażenie miałam na podstawie lektury. Tenar zdawała się być całkiem zadowolona: z małżeństwa, z córki, z życia, jakie wiodła – nawet jeżeli wiedziała, że nie do końca do tego miejsca pasuje. Mimo wszystko ten los był dla niej lepszy niż rola kapłanki. A może też lepszy niż towarzyszenie Gedowi, który zawsze musiał ratować świat i zajmować się sprawami magii? Nie było przygód, nie było uniesień, ale były zwykłe dni i zwykłe problemy, zamiast zamartwiania się sprawami koronowanych głów i mrocznych magów. Jak już wspomniałam, żałowałam takiego rozwiązania… ale też ciężko nie dostrzegać w nim zalet. Nie było sztampowe.

BN: Jeszcze w kwestii Krzemienia – moim zdaniem, w powieści jest o nim stanowczo za mało. W końcu Tenar spędziła z nim szmat życia. Tymczasem w „Tehanu” nie uświadczymy wspomnień, czy – nawet mimowolnych – porównań Geda do pierwszego męża. Tak, jakby był, spełnił swoje zadanie, a potem został odsunięty poza nawias. To nie wypada realistycznie.

AH: Trochę wzmianek o nim jest, chociaż faktycznie niedużo, może nie zapadły Ci w pamięć. Tenar od czasu do czasu porównuje Geda do Krzemienia („Siedział spokojnie, zapatrzony w ogień (…) jak niegdyś Krzemień. Byli do siebie bardzo podobni, a jednocześnie różni – tak różni, jak kamień zagrzebany w ziemi i szybujący na niebie ptak”). Nieżyjący mąż w jej wspomnieniach jawi się przede wszystkim jako człowiek milczący i zamknięty w sobie, nieprzystępny. W którymś momencie Tenar wspomina, że w małżeństwie były chwile, kiedy jej kobieca bezsilna złość odbijała się od męskiego milczenia jak od ściany. Krzemień był też przywiązany do Gontu, do swojej farmy, nie czuł potrzeby poznawania szerokiego świata. Sądzę, że można byłoby go określić jako człowieka pragmatycznego, zrównoważonego i raczej pozbawionego wyobraźni. Rzeczywiście nie wydaje się, aby była to wielka miłość; może dlatego, że Tenar przez te wszystkie lata skrycie kochała Geda.

BN: Bogumił? Istotnie, jakoś nie zapadły mi w pamięć te wzmianki. Natomiast jeszcze o samej Tenar – moje pierwotne wyobrażenie dotyczące tej postaci, stworzone na podstawie „Grobowców Atuanu” było takie, że była to dziewczyna chcąca od życia więcej przestrzeni, ciekawa świata poza świątynią. A tymczasem zdecydowała się na spędzenie większości swojego życia w jednym miejscu, w niewielkiej społeczności, zupełnie zwyczajnie. Może i o to chodzi, że cenne jest uzyskanie możliwości wyboru własnej ścieżki, jakakolwiek by ona nie była. I tak, prawdą jest, że w młodości mamy wiele marzeń, tyle chcielibyśmy osiągnąć, zobaczyć, a potem większość z ludzi wybiera małą stabilizację. Tak czy owak mi żal…

1 2 3 4 »

Komentarze

« 1 2

03 III 2015 16:15:32

Też tak o nim myślę. Choć szanuję go za pracowitość. Jego fani mogą liczyć na to, że jeśli nie wydarzą się jakieś nieprzewidziane wypadki losowe tom następny dostaną w swoje ręce w sensownym terminie.

03 III 2015 16:35:12

Będę chyba musiał przygotować dużo miejsca na półkach. :) "Słowa światłości" podobno mają liczyć 10. tomów. Póki co, siedzę u Abercrombiego.

30 III 2015 15:19:11

ZIEMIOMORZE na zawsze pozostanie trylogią. Kolejne tomy są przeznaczone dla tych, którzy marnują życie nie potrafiąc odstawić kieliszka albo serialu, gdy ten się psuje. Taki tam Wielki Powrót od czapy coraz bardziej zradykalizowanej Ikony Feminizmu. ....A gdybym nie wiedział, kto zacz Agnieszka Hałas, to po duskusji uznałbym, że młodziutkie fiu-bździu, wychowywane przez amerykański serialowy agit-prop i tandetne romansidła.

30 III 2015 15:27:49

Właściwie, jak tak się zastanowić, to po swoim Opus Magnum (u mnie nr 5 na liście NAJ fantasy) jeszcze tylko autorka wróciła do formy przy okazji Lavinii.

« 1 2

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Rynsztokowo: No to grzejemy…
Marcin Knyszyński

5 III 2023

Irvine Welsh, Szkot z Edynburga, zadebiutował dokładnie trzydzieści lat temu powieścią opartą bardzo mocno na swoim własnym życiu. Czyli na wspomnieniach z końca lat siedemdziesiątych, kiedy to heroina była „naturalnym elementem jego otoczenia” i sposobem na życie w Leith, jego rodzimej dzielnicy. Powieść ta, napisana po angielsku, szkocku i miejscami twardą miejscową gwarą z Leith, kojarzona jest u nas przede wszystkim z jej kinową ekranizacją. Mocną i nie pozostawiającą obojętnym.

więcej »

Odłóż telefon, sięgnij po książkę
Julia Krawiec

4 III 2023

Otaczają mnie ludzie twierdzący, że nikt już nie czyta tyle co kiedyś. Słysząc takie stwierdzenie raz po raz uświadamiam sobie, jak mało wiedzą oni o dzisiejszej społeczności czytelniczej, która oczywiście jest inna od tej, jaką pamiętają nasi rodzice czy dziadkowie, ale wciąż jest i działa… czasem nawet zbyt skutecznie.

więcej »