Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 25 września 2023
w Esensji w Esensjopedii

Kurt Vonnegut
‹Popatrz na ptaszka›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułPopatrz na ptaszka
Tytuł oryginalnyLook at the Birdie
Data wydania18 maja 2012
Autor
PrzekładIzabela Matuszewska
Wydawca Albatros
ISBN978-83-7659-635-8
Format312s. 130×200mm; oprawa twarda
Cena35,—
Gatunekmainstream, obyczajowa
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Ludzka rzecz
[Kurt Vonnegut „Popatrz na ptaszka” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
Ukazujący się u nas pięć lat po śmierci autora zbiór opowiadań „Popatrz na ptaszka” uzmysławia, jak ogromną stratą dla literatury było odejście Kurta Vonneguta.

Daniel Markiewicz

Ludzka rzecz
[Kurt Vonnegut „Popatrz na ptaszka” - recenzja]

Ukazujący się u nas pięć lat po śmierci autora zbiór opowiadań „Popatrz na ptaszka” uzmysławia, jak ogromną stratą dla literatury było odejście Kurta Vonneguta.

Kurt Vonnegut
‹Popatrz na ptaszka›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułPopatrz na ptaszka
Tytuł oryginalnyLook at the Birdie
Data wydania18 maja 2012
Autor
PrzekładIzabela Matuszewska
Wydawca Albatros
ISBN978-83-7659-635-8
Format312s. 130×200mm; oprawa twarda
Cena35,—
Gatunekmainstream, obyczajowa
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Sporej części czytelników Vonnegut kojarzy się głównie z pisarstwem antywojennym, jak zainspirowana bombardowaniem Drezna w 1945 roku „Rzeźnia nr 5”. Z tego punktu widzenia wydany właśnie zbiór może być sporym zaskoczeniem. W czternastu opowiadaniach znalazły się oczywiście tematy społeczno-polityczne, ale największą uwagę pisarz poświęca jednostkom – ich psychice oraz wzajemnym relacjom. W tym znaczeniu zbiór można nazwać bardzo „ludzkim”.
Istnieje przynajmniej kilka pojęć na tyle wspólnych dla wchodzących w skład książki nowelek, że mogących stanowić podstawę do ich interpretacji. Jednym z wyraźniejszych jest z pewnością pojęcie perspektywy. Budowana przez Vonneguta z dużą zręcznością rzeczywistość wydaje się stabilna, ale wystarczy kilka zdań, by skłonić odbiorcę na spojrzenie na nią z innego punktu widzenia. Najwyraźniej widać to w początkowych opowiadaniach, jak „Fubar”, „Okna na wiatr” i „Pieśń dla Selmy”. Szczególnie ostatnie z wymienionych w przewrotny sposób pokazuje, że istnieje wiele rzeczy, wobec których zachowujemy się jak w przypadku placebo. I nie są to wcale lekarstwa, a statystyki czy stereotypy, wszystko to, co pozwolimy sobie narzucić, przyjmując za słuszną metodę klasyfikacji. W tym kontekście niezwykle trafny okazuje się tytuł zbioru – „Popatrz na ptaszka”. Popatrz, ale z jakiej perspektywy?
Opowiadania prezentują wszystkie te cechy stylu Vonneguta, które zadecydowały o jego sukcesie. Autor „Kociej kołyski” miał niewątpliwy talent do tworzenia nietuzinkowych światów za pomocą paru, względnie parunastu zdań. Nie trzeba dodawać, jak pomocną okazała się ta umiejętność w przypadku krótkiej formy. Równie sprawnie pisarz potrafił zagrać ze swoim czytelnikiem. Jeden z tekstów rozpoczyna się od sytuacji godnej prozy Franza Kafki, by szybko kazać zwątpić w jej status (jak choćby w „Kleszczach lęku” Jamesa), a następnie przerodzić się w festiwal paranoi żywcem wyjęty z powieści Dicka.
Wszelkie zabiegi stylistyczne nie służą tu jednak wyłącznie zabawianiu odbiorcy. Vonnegut, jak to miał w zwyczaju, przemycił w tekstach sporo moralizatorstwa. Choć „przemycił” nie jest tu najszczęśliwszym sformułowaniem – rozważania etyczne często podawane są wprost, jak krytyka systemu komunistycznego (pokazana zresztą w pozornie absurdalny sposób – przy pomocy badań paleontologicznych). Jednak, co również dla pisarza charakterystyczne, jego umoralniające zdania nie rażą. Wręcz przeciwnie – dobrze współgrają z prozą i współuczestniczą w budowaniu wysoce satysfakcjonujących puent.
W „Hokus Pokus” Vonnegut pisał, że najgorszą skazą ludzkości jest jej niewiarygodna głupota. „Popatrz na ptaszka” ma nieco mniej krytyczny wydźwięk – ludzie rzadziej portretowani są tu jako głupcy, natomiast wiele uwagi poświęcono ich ułomnościom, lękom i przyzwyczajeniom. Z książki wyłania się obraz człowieka myślącego, ale niedoskonałego. Ludzka rzecz, a cieszy. Zwłaszcza ubrana w tak perfekcyjną prozę.
koniec
10 czerwca 2012

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

O pożytkach ze zdrowych zębów oraz powrót do Liszkowa
Wojciech Gołąbowski

24 IX 2023

Dziesiąty (jubileuszowy?) tom przygód Jakuba Wędrowycza, „Faceci w gumofilcach” Andrzeja Pilipiuka, ma lepsze i słabsze strony. Dobrze, że te lepsze zajmują więcej miejsca.

więcej »

PRL w kryminale: Polska Ludowa oczyma reportażysty
Sebastian Chosiński

22 IX 2023

„Cztery reportaże” Jerzego Edigeya to zbiór tekstów, które pierwotnie ukazały się w latach 1979-1982 w nadzwyczaj poczytnym miesięczniku Krajowej Agencji Wydawniczej „Ekspres Reporterów”. Trzy z nich – „Tajemnica Lasku Arkońskiego”, „Zbrodniczy cień przeszłości” oraz „Rzeka wódki w Wyszkowie” – to typowe opowieści kryminalne, które, gdyby tylko odpowiednio je opracować, mogłyby stać się podstawą całkiem udanych „powieści milicyjnych”.

więcej »

Mała Esensja: Zadziwiające odkrycia na wyciągnięcie ręki
Marcin Mroziuk

20 IX 2023

W „Ekspedycji Elliki Tomson” tytułowa bohaterka wprawdzie nie przemierza terenów, na których wcześniej nie stanęła ludzka stopa, ale i tak przekonamy się, że jest naprawdę dociekliwą badaczką. Lektura książki Åsy Lind może uświadomić młodym czytelnikom, że czasem warto po prostu uważniej rozejrzeć się wokół siebie.

więcej »

Polecamy

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”

Stare wspaniałe światy:

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż twórcy

Esensja czyta: Grudzień 2010
— Jędrzej Burszta, Miłosz Cybowski, Michał Foerster, Jakub Gałka, Anna Kańtoch, Joanna Kapica-Curzytek, Joanna Słupek, Konrad Wągrowski

Rzecz o udawaniu
— Daniel Markiewicz

Nic, co ludzkie…
— Daniel Markiewicz

Dziękujemy ci, Mięcho!
— Michał Kubalski

Problem wielgachnych mózgów
— Radosław Scheller

Jesteśmy bandą degeneratów
— Konrad Wągrowski

Nieznośna lekkość pisania
— Aleksandra Winnik

Zdarza się?
— Borys Jagielski

Tegoż autora

Zapomną o nas
— Daniel Markiewicz

Mistrzostwo formy
— Daniel Markiewicz

Walc nasz (zbyt) powszedni
— Daniel Markiewicz

Odmienne stany moralności
— Daniel Markiewicz

Czytając (dobre) science fiction
— Daniel Markiewicz

Całodobowe szczęście
— Daniel Markiewicz

Nieustające wakacje
— Daniel Markiewicz

Trudna miłość
— Daniel Markiewicz

Szeptanie traumy
— Daniel Markiewicz

Magiczna apokalipsa
— Daniel Markiewicz

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.