Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 29 września 2023
w Esensji w Esensjopedii

Henry James
‹Opowiadania nowojorskie›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułOpowiadania nowojorskie
Tytuł oryginalnyThe New York Stories of Henry James
Data wydania1 sierpnia 2012
Autor
PrzekładBarbara Kopeć-Umiastowska
Wydawca W.A.B.
ISBN978-83-7747-726-7
Format584s. 135×202mm; oprawa twarda, obwoluta
Cena69,90
Gatunekobyczajowa
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Henry James w pigułce
[Henry James „Opowiadania nowojorskie” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
„Opowiadania nowojorskie” to dziewięć utworów napisanych na przestrzeni ponad czterdziestu lat pisarskiej kariery autora. Choć powstały ponad sto lat temu, wyprzedzają swój czas, przynosząc nam bezcenną wiedzę o człowieku i jego skomplikowanej naturze. Ich zaletą są subtelne i wycieniowane dramaty charakterów oraz wspaniale zarysowane postacie. Motywem przewodnim wszystkich opowiadań jest Nowy Jork, rodzinne miasto pisarza.

Joanna Kapica-Curzytek

Henry James w pigułce
[Henry James „Opowiadania nowojorskie” - recenzja]

„Opowiadania nowojorskie” to dziewięć utworów napisanych na przestrzeni ponad czterdziestu lat pisarskiej kariery autora. Choć powstały ponad sto lat temu, wyprzedzają swój czas, przynosząc nam bezcenną wiedzę o człowieku i jego skomplikowanej naturze. Ich zaletą są subtelne i wycieniowane dramaty charakterów oraz wspaniale zarysowane postacie. Motywem przewodnim wszystkich opowiadań jest Nowy Jork, rodzinne miasto pisarza.

Henry James
‹Opowiadania nowojorskie›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułOpowiadania nowojorskie
Tytuł oryginalnyThe New York Stories of Henry James
Data wydania1 sierpnia 2012
Autor
PrzekładBarbara Kopeć-Umiastowska
Wydawca W.A.B.
ISBN978-83-7747-726-7
Format584s. 135×202mm; oprawa twarda, obwoluta
Cena69,90
Gatunekobyczajowa
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Henry James, amerykański pisarz przełomu XIX i XX wieku, był jednym z prekursorów nowego stylu, opierającego się na wnikliwej psychologicznej analizie postaci. W jego epoce kończyła się klasyczna dziewiętnastowieczna literatura, zaczynała się era eksperymentów z językiem i konstrukcją artystycznej prozy. James wspiął się na prawdziwe wyżyny w pisarskiej technice narracji, a przekrój jego osiągnięć zawiera niniejszy tom opowiadań.
Na ten literacki szczyt trzeba wspiąć się wraz z pisarzem: utwory Jamesa są wymagające, wręcz zaborcze. Musimy podczas lektury maksymalnie skupić naszą uwagę. Styl Jamesa jest przejrzysty, kryształowy, wręcz sterylny. Nie ma tu ani jednego zbędnego słowa. Nie można opuścić ani jednego zdania, bo straci się wątek, albo zrozumie się wszystko na odwrót. Proza jest pełna elegancji, subtelna i wysmakowana, niczym salonowa konwersacja w wytwornym towarzystwie przy popołudniowej herbacie. Lecz nie jest powierzchowna. Choć utwory Jamesa słyną z tego, że są całkowitym zaprzeczeniem „literatury akcji”, bo pozornie dzieje się w nich niezbyt wiele, to jednak wydarza się – sporo. Geniusz Jamesa polega na tym, że potrafi utrwalić słowami niepowtarzalne i ulotne stany duszy, wewnętrzne rozterki, ruch, ustawiczny bieg i potok myśli, ich natłok, kłębienie się i przemieszczanie – słowem, to co stanowi istotę naszej świadomości. Akcja wszystkich opowiadań toczy się więc nie na zewnątrz, ale wewnątrz, w psychice bohaterów, gdzie buzuje cała paleta emocji i namiętności. Kliniczne obserwacje życia zewnętrznego prowadzą u Jamesa do odtworzenia zniuansowanego widzenia świata i natury człowieka od wewnątrz.
„Opowiadania nowojorskie” są doskonałym wstępem do poznania kolejnych dzieł tego pisarza, który – warto to podkreślić – ma niemal tyle samo zwolenników, co przeciwników. Stanowią nie tylko próbkę jego stylu, ale też poruszają tematykę typową dla innych utworów Jamesa. „Historia pewnego arcydzieła” dotyczy związków sztuki i życia codziennego, „Epizod międzynarodowy” opiera się na (często wykorzystywanym przez Jamesa) wątku konfrontacji między Ameryką, powierzchowną i bez ogłady, a Anglią – z jej wytrawną kulturą i intelektualizmem. „Niezły narożnik” z kolei zmierza w stronę zgłębienia istoty nadświadomości i nadrealności.
Prawie wszystkie utwory – tak samo jak większość dzieł Jamesa – dotykają problemów małżeństwa, miłości i pieniędzy, w czasach pisarza nader silnie ze sobą powiązanych. Dobre małżeństwo to takie, które dawało perspektywy na przyszłość, musiało być bezpieczną inwestycją i pewną lokatą. Wiązało się z tym często ekonomiczne ubezwłasnowolnienie i poddanie się społecznej presji, obowiązek i konformizm. W takim oto świecie James sytuuje bohaterki i bohaterów swoich opowiadań. Niektórzy z nich próbują wyjść poza utarte schematy towarzyskich kodeksów, stając się symbolem losów człowieka postawionego wobec własnych ograniczeń i uwikłanego w nierozwiązywalne konflikty. Postacie Jamesa są żywe i wielowymiarowe, szczególnie kobiety – niezależne i inteligentne, wyprzedzające swoje czasy.
Niektóre opowiadania mają typowe, słynne „jamesowskie” zakończenie, tak jak „Niezwykły przypadek” czy „Plac Waszyngtona”. Stopniowo zagęszcza się atmosfera, rośnie napięcie. Postacie czekają na coś, co musi się zmienić. I nagle dokonuje się przesilenie. Kilka fałszywych nut, które mącą harmonijną całość. Wkrada się chłód, obcość i wszystko się zmienia. Rzeczy do tej pory ważne stają się nieistotne. Koniec rozdziału. Oddalenie. Przekroczenie granicy. Coś tężeje, zastyga i nieruchomieje. Znika napięcie, pozostaje tylko obcość i chłód. Wszystko się rozpada, świat wygląda już inaczej. Trzeba naprawdę wielkich umiejętności, aby móc to uchwycić piórem.
W polskim tłumaczeniu Barbary Kopeć-Umiastowskiej proza Jamesa brzmi nieźle, a warto wiedzieć, że to taki literacki „ośmiotysięcznik”, z którym zmierzyć się mogą tylko nieliczni tłumacze. Pisarz ma trudny do przekładu styl, posługuje się rozbudowanymi, wyrafinowanymi stylistycznie zdaniami. Tłumaczce udało się z powodzeniem nad nimi zapanować, choć być może polska wersja robi wrażenie bardziej statycznej niż oryginał. Trochę zaciera się ta migotliwa i ulotna gra świateł i wędrujących półmroków, a niedopowiedzenia i wieloznaczności wydają się spłycone.
Tom „Opowiadań nowojorskich” został poprzedzony wstępem irlandzkiego pisarza, Colma Tóibína, wybitnego znawcy twórczości Jamesa (i autora książki o nim pt. „Mistrz”). Esej Tóibína pomaga nam wyobrazić sobie Nowy Jork z czasów Jamesa oraz wyjaśnia powiązania pisarza z miastem jego urodzenia. To zaskakujące, że Nowy Jork nie jest w jego opowiadaniach idealizowanym, sielankowym miejscem dzieciństwa, ale tworem nieprzyjaznym, obcym, bez blasku i magii. Tóibín próbuje wyjaśnić, dlaczego tak się dzieje. Przytacza też liczne ciekawostki, na przykład tę, że w opowiadaniu „Plac Waszyngtona” Henry James wiernie opisał dom swojej babki.
Utwory zawarte w tym tomie zawierają wszystkie najważniejsze (mocne i słabe) cechy prozy tego pisarza „w pigułce” – można wyrobić sobie o jego twórczości własne zdanie. Pisarstwo Jamesa jest w miarę upływu czasu coraz bardziej doceniane. Odkrywamy tutaj zaskakująco wiele rzeczy ważnych dla współczesnego człowieka, który usiłuje nadać sens własnemu doświadczeniu w obliczu relatywności prawdy i wobec niekończących się moralnych dylematów.
koniec
17 października 2012

Komentarze

17 X 2012   22:09:38

Ooo! Świetna, wnikliwa recenzja. Gratuluję!

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

O pożytkach ze zdrowych zębów oraz powrót do Liszkowa
Wojciech Gołąbowski

24 IX 2023

Dziesiąty (jubileuszowy?) tom przygód Jakuba Wędrowycza, „Faceci w gumofilcach” Andrzeja Pilipiuka, ma lepsze i słabsze strony. Dobrze, że te lepsze zajmują więcej miejsca.

więcej »

PRL w kryminale: Polska Ludowa oczyma reportażysty
Sebastian Chosiński

22 IX 2023

„Cztery reportaże” Jerzego Edigeya to zbiór tekstów, które pierwotnie ukazały się w latach 1979-1982 w nadzwyczaj poczytnym miesięczniku Krajowej Agencji Wydawniczej „Ekspres Reporterów”. Trzy z nich – „Tajemnica Lasku Arkońskiego”, „Zbrodniczy cień przeszłości” oraz „Rzeka wódki w Wyszkowie” – to typowe opowieści kryminalne, które, gdyby tylko odpowiednio je opracować, mogłyby stać się podstawą całkiem udanych „powieści milicyjnych”.

więcej »

Mała Esensja: Zadziwiające odkrycia na wyciągnięcie ręki
Marcin Mroziuk

20 IX 2023

W „Ekspedycji Elliki Tomson” tytułowa bohaterka wprawdzie nie przemierza terenów, na których wcześniej nie stanęła ludzka stopa, ale i tak przekonamy się, że jest naprawdę dociekliwą badaczką. Lektura książki Åsy Lind może uświadomić młodym czytelnikom, że czasem warto po prostu uważniej rozejrzeć się wokół siebie.

więcej »

Polecamy

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”

Stare wspaniałe światy:

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż twórcy

W stronę komedii
— Joanna Kapica-Curzytek

To tylko zwyczajny kupiec
— Joanna Kapica-Curzytek

Europa, której nie było?
— Joanna Kapica-Curzytek

Dama w czasach popkultury
— Daniel Markiewicz

Esensja czyta: Sierpień 2014
— Miłosz Cybowski, Konrad Wągrowski, Joanna Kapica-Curzytek, Jacek Jaciubek, Daniel Markiewicz

Powieść dla nieprzystosowanych
— Daniel Markiewicz

Czego nie wiedział czytelnik
— Daniel Markiewicz

Esensja czyta: Kwiecień 2012
— Miłosz Cybowski, Anna Kańtoch, Joanna Kapica-Curzytek, Daniel Markiewicz

(Nie) lękajcie się
— Daniel Markiewicz

Małe rysy małżeńskie
— Daniel Markiewicz

Tegoż autora

Wszystkich polskich hut królowa
— Joanna Kapica-Curzytek

Od pandemii do pandemii
— Joanna Kapica-Curzytek

Wszyscy ze wszystkimi
— Joanna Kapica-Curzytek

Wielcy też się mylili
— Joanna Kapica-Curzytek

To nie ma prawa się powtórzyć
— Joanna Kapica-Curzytek

Ćwiczenie wyobraźni
— Joanna Kapica-Curzytek

Zanurzyć się w fabule
— Joanna Kapica-Curzytek

Odkrywając rodzinne tajemnice
— Joanna Kapica-Curzytek

Dwa światy
— Joanna Kapica-Curzytek

Mając w zasięgu wzroku Statuę Wolności
— Joanna Kapica-Curzytek

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.