Hiszpańskie fiesty to nie tylko te dwie najbardziej znane: korrida i gonitwa byków w Pampelunie, które w niedościgniony sposób opisywał Ernest Hemingway. Dwa zamieszczone tutaj reportaże Katarzyny Kobylarczyk są ukłonem w jego stronę. Oprócz tego jednak autorka pokazuje nam, że Hiszpania „fiestuje” na wiele innych sposobów, o których w większości nie słyszeliśmy. W Sewilli idzie procesja Los Negritos na pamiątkę tej z XIV wieku, gdy szli w niej czarni niewolnicy. W Toledo odprawiana jest msza w rycie mozarabskim, który był również rytem pierwszych chrześcijan w Hiszpanii. W San Vincente de la Sonsierra praktykuje się wielkopiątkową pokutną chłostę. Również w Wielki Piątek w Calandzie rozbrzmiewają przez wiele godzin głośne bębny: „bez chwili przerwy, aż do ogłuchnięcia i omdlenia rąk”. Katarzyna Kobylarczyk kreśli pełne barw freski dynamicznym językiem, słychać tu wiele dźwięków, daje się odczuć płochliwy i ulotny nastrój chwili oraz ruch. Już pierwszy tytułowy tekst przyciąga uwagę i nie pozwala odłożyć książki aż do ostatniej strony. Do Vilanovy i la Geltrú autorka wjechała po dywanie z landrynek. To było preludium do uczestnictwa w wielkiej landrynkowej wojnie.

Przy okazji opowieści o świętowaniu w Hiszpanii – książka zawiera mnóstwo interesujących szczegółów o jej historii i zwyczajach. Poszczególne regiony tego kraju pozostawały pod wpływem wielu, nieraz odmiennych od siebie kultur, dlatego też koloryt i pejzaże zwiedzanych przez autorkę miejsc są tak różnorodne. Nie brakuje świąt trochę „cepeliowskich” w swoim charakterze, które obecnie obchodzi się raczej już tylko z myślą o turystach. Przeważnie jednak fiesty są organizowane na pamiątkę minionych wydarzeń, co stanowi rodzaj łączności z dawnymi tradycjami. Niektóre święta niosą ze sobą pewną dawkę niebezpieczeństwa (nawet dla ludzkiego życia), Katarzyna Kobylarczyk podkreśla, że „na fiesty jeździ się trochę jak na wojnę”, ale to jest nieodłącznym elementem hiszpańskich fiest, inaczej nie byłyby tym, czym są.

We wszystkich tekstach intrygują spotkania autorki z tubylcami. Rodowici mieszkańcy sprawiają wrażenie, że nie lubią obcych, w każdym razie rozmawiają z przyjezdnymi z dystansem. Wyczuwalna jest tutaj pewna bariera, bo i autorce też niespecjalnie zależy, żeby za wszelką cenę nawiązać z nimi bliski kontakt. Przygląda się im raczej z ubocza, zwracając uwagę na ich mowę ciała, bacznie obserwując to co się dookoła dzieje.

Podczas lektury wyraźnie daje się odczuć brak dołączonej do tekstów mapy z zaznaczonymi miejscami, które są opisane w tekstach. Można byłoby dzieki temu lepiej utrwalić sobie ich geografię i przynależność do konkretnego regionu i wspólnoty autonomicznej. To przecież w przypadku Hiszpanii rzecz istotna, bo choć na kraj patrzymy przeważnie jako na całość, nie jest on jednorodny, ale kulturowo niezwykle zróżnicowany. Estremadura to nie to samo co Katalonia czy Walencja. Doradzamy więc, aby podczas lektury koniecznie mieć pod ręką własną mapę Hiszpanii, dzięki temu dużo pełniejszy będzie obraz tego, o czym czytamy.

Dla Katarzyny Kobylarczyk hiszpańska fiesta to jedyny w swoim rodzaju fenomen antropologiczny i historyczny, łączący kolejne pokolenia w nierozerwalny łańcuch bogatej kulturowej tradycji. Ma różne oblicza, będąc nieodłącznym elementem tożsamości mieszkańców poszczególnych miejscowości i regionów. Każdemu, niezależnie od tego, czy jest tubylcem, czy przyjezdnym turystą – fiesta niesie jedno wspólne przesłanie: zatrzymaj się i świętuj. Nie pędź. Czas się nie kończy.