Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 2 kwietnia 2023
w Esensji w Esensjopedii

Eryk Ostrowski
‹Charlotte Brontë i jej siostry śpiące›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułCharlotte Brontë i jej siostry śpiące
Data wydania25 września 2013
Autor
Wydawca Wydawnictwo MG
ISBN978-83-7779-148-6
Format624s. oprawa twarda
Cena49,90
Gatuneknon‑fiction
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Na przekór legendzie
[Eryk Ostrowski „Charlotte Brontë i jej siostry śpiące” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
Ta książka rzuca całkowicie nowe światło na dobrze u nas znaną i lubianą twórczość trzech sióstr Brontë. Według jej autora, wiele wskazuje na to, że wszystkie ich powieści wyszły spod pióra najstarszej z nich, Charlotte. Czy szykuje się rewolucja w historii literatury brytyjskiej?

Joanna Kapica-Curzytek

Na przekór legendzie
[Eryk Ostrowski „Charlotte Brontë i jej siostry śpiące” - recenzja]

Ta książka rzuca całkowicie nowe światło na dobrze u nas znaną i lubianą twórczość trzech sióstr Brontë. Według jej autora, wiele wskazuje na to, że wszystkie ich powieści wyszły spod pióra najstarszej z nich, Charlotte. Czy szykuje się rewolucja w historii literatury brytyjskiej?

Eryk Ostrowski
‹Charlotte Brontë i jej siostry śpiące›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułCharlotte Brontë i jej siostry śpiące
Data wydania25 września 2013
Autor
Wydawca Wydawnictwo MG
ISBN978-83-7779-148-6
Format624s. oprawa twarda
Cena49,90
Gatuneknon‑fiction
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
„Jane Eyre” czy „Wichrowe Wzgórza” weszły na stałe do kanonu najwybitniejszych powieści angielskojęzycznych, chętnie czytane i cenione są także pozostałe książki autorstwa rodzeństwa Brontë. Życie i twórczość Charlotte, Emily i Anne były wielokrotnie badane przez literaturoznawców i opisywane przez biografów. Mogłoby się wydawać, że o tych wybitnych brytyjskich pisarkach dowiedzieliśmy już wszystkiego, a każdy fragment ich życia i twórczości został przeanalizowany tak dogłębnie, że nie pozostało już zbyt wiele miejsca na to, aby na podstawie źródeł doszukiwać się jeszcze czegoś nowego.
Tymczasem – kto wie, czy to, co oficjalnie wiemy o siostrach nie jest zmyśleniem? Co naprawdę kryje się za ich legendą i po wiktoriańsku ugrzecznionym wizerunkiem trzech kobiet-pisarek, dla których pisanie i snucie romantycznych fantazji rzekomo było chlebem powszednim od czasów dzieciństwa, a powieści zaczęły publikować, by znaleźć środki na utrzymanie? Eryk Ostrowski, autor książki, stawia odważną tezę: autorką wszystkich powieści oraz wierszy – wielu z nich do dziś w brytyjskiej poezji wysoko cenionych – była tylko Charlotte.
Książki wyszły pierwotnie pod trzema (męskimi) pseudonimami i już wtedy wśród recenzentów i krytyków krążyło przypuszczenie, że za nimi kryje się tylko jedna osoba. Później jakoś ta hipoteza się „rozmyła”, również za sprawą starań samej Charlotte, która świadomie i konsekwentnie budowała legendę o trzech piszących siostrach. Swój udział w utrwaleniu tego mitu miała także przyjaciółka Charlotte, późniejsza jej biografka – Elizabeth Gaskell, autorka poczytnej do dziś książki pt. „The Life of Charlotte Brontë”.
Eryk Ostrowski pracowicie przedziera się przez wszelkie dostępne źródła, gruntownie analizując szczegóły biografii trzech pisarek, ich pamiętniki, listy i inne niewydane teksty (wiele z tych tekstów ukazuje się po polsku po raz pierwszy). Uważnie wczytuje się w wiersze i każdą z powieści, szukając śladów, które mogłyby potwierdzić hipotezę „jednego pióra”. Z tych szczegółów jawi się obraz sióstr Brontë zupełnie inny niż ten, który znamy. To nas zaskakuje i sprawia, że trudno nam odłożyć tę książkę, bo każda jej strona przynosi coś nad wyraz intrygującego. Eryk Ostrowski nie waha się także odpowiedzieć na pytanie: dlaczego Charlotte zdecydowała się na taki krok? Okazuje się, że wyjaśnienie zaproponowane przez autora jest wcale wiarygodne i bardzo mocno wpisuje się w kontekst i realia ówczesnych czasów, w których żyły panny Brontë.
Autor wyjaśnia, że tę hipotezę zaczerpnął z wydanej dwa lata temu w Kanadzie książki Michele Carter pt. „Charlotte Brontë’s Thunder: The Truth Behind the Brontë Sisters’ Genius”. Dystansuje się on nieco od dość ekscentrycznych idei zawartych w tej książce – epizodzie z życia brata Branwella, który rzekomo miał zamordować ciotkę czy posługiwania się przez Charlotte w swojej twórczości masońskimi anagramami (choć masonami byli rzeczywiście jej ojciec i brat). Eryk Ostrowski jednak podąża tropem Michele Carter w kwestii autorstwa książek sióstr, przytaczając na przykład takie przypuszczenia: rękopisy książek Anne i Emily nie istnieją. Tylko Charlotte kontaktowała się z wydawcami wszystkich książek. Dzienniki Emily i jej nieliczne listy były pisane bardzo słabym stylem, wskazującym brak wprawy w pisaniu – jak więc ta sama osoba miałaby się wznieść na wyżyny światowej literatury, tworząc niemal w tym samym czasie „Wichrowe Wzgórza”? Klucz do tej tajemnicy tkwi także być może w niedokończonej i niewydanej powieści Charlotte „Willie Elwin” (odnalezionej w archiwum męża pisarki kilkadziesiąt lat po jej śmierci), zdaniem autora bardzo podobnej w klimacie do „Wichrowych Wzgórz”. Takich zadziwiających tropów w książce Eryka Ostrowskiego jest dużo więcej.
Siłą rzeczy, na pierwszy plan wysuwa się w tej książce postać Charlotte. Erykowi Ostrowskiemu udało się z powodzeniem obalić mit, który sama o sobie rozpowszechniała, pisząc o Jane Eyre, bohaterce swojej książki, że jest „tak zwyczajna i prosta jak ja sama”. Nic bardziej mylnego. Osobowość Charlotte była o wiele bardziej rozdarta i skomplikowana, niż sądzimy. Gdy wraz z autorem uważnie wczytamy się we fragmenty książek, analizując listy czy szczegóły biografii jej i całej rodziny, dotrzemy do nieznanych pokładów emocji i pasji Charlotte. W tamtych czasach nie było jeszcze języka, którym – zwłaszcza kobieta – była w stanie to w pełni wyrazić, uzewnętrznić, a nawet nazwać.
Również odczytane w tym nowym świetle wszystkie powieści spod znaku firmowego Brontë nabierają dodatkowego sensu i głębi. Okazuje się, że wszystkie bez wyjątku – niezależnie od tego, imieniem której z sióstr są sygnowane – mają bardzo ścisły związek z życiem samej Charlotte i odzwierciedlają poszczególne jego etapy. Są też świadectwem jej głębokich emocjonalnych przeżyć, wywołanych śmiercią trzech sióstr i brata oraz niespełnionymi uczuciami. Nawet jeśli nie skłonimy się do przyjęcia punktu widzenia autora o Charlotte jako jedynej pisarce w rodzinie Brontë – nie da się zaprzeczyć, że odtąd te powieści wzbogacają się o nowe znaczenia, co otwiera kolejne intrygujące pole do interpretacji i odczytań.
Książka Eryka Ostrowskiego jest wspaniałą intelektualną przygodą, nie tylko zresztą dla znawców i zagorzałych miłośników „Jane Eyre” i „Wichrowych Wzgórz”. Przyniesie też wiele wrażeń estetycznych, bo zawiera bogaty materiał ilustracyjny: twórczość plastyczną rodzeństwa Brontë (bardzo udaną) oraz liczne portrety członków rodziny oraz przyjaciół i zdjęcia rękopisów. Znajdziemy tu nawet niedawno odkryte zdjęcie trzech najsłynniejszych sióstr.
Czy hipoteza o „jednym piórze” Charlotte znajdzie nowych zwolenników wśród badaczy brytyjskiej literatury? Z pewnością na rewolucję w tej dziedzinie jest jeszcze zbyt wcześnie, jesteśmy dopiero na początku tego tropu. Tym niemniej, książka Eryka Ostrowskiego, napisana z wielką pasją, elegancją i kulturą słowa skłania nas do nowego, świeżego spojrzenia na życie i twórczość sióstr Brontë. Okazuje się, że intrygujące zagadki mogą się kryć wśród rzekomo dobrze znanych faktów.
koniec
6 października 2013

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Krótko o książkach: Wobec zagrożeń i przeciwności
Joanna Kapica-Curzytek

2 IV 2023

„Lustro naszych smutków” to tragikomedia, w której znajdziemy elementy romansu i powieści awanturniczej. Choć toczy się w latach 40. XX wieku, odnosi się do rzeczy aktualnych również dzisiaj.

więcej »

Rozmowy o ratowaniu świata
Miłosz Cybowski

1 IV 2023

Uhonorowani nagrodami Hugo i Nebula „Równi bogom” uznawani są przez samego Isaaca Asimova za najwybitniejszą powieść w jego dorobku. Ale to kolejna pozycja z wydawanej przez Rebis serii „Wehikuł czasu”, która dla dzisiejszego czytelnika może okazać się zbyt leciwa.

więcej »

PRL w kryminale: Inżynier-bohater czy kat z Gestapo?
Sebastian Chosiński

31 III 2023

Jerzy Edigey w czasie drugiej wojny światowej pracował w swoim wyuczonym zawodzie w koncesjonowanej przez okupanta Izbie Adwokackiej, ale jednocześnie zaangażował się w tajne nauczanie, a kiedy wybuchło powstanie warszawskie – przystąpił do walki. Mimo to w swoich powieściach niechętnie nawiązywał, przynajmniej bezpośrednio, do tego okresu. Wyjątkiem jest – wydane już po tragicznej śmierci autora – „Zdjęcie z profilu”.

więcej »

Polecamy

Jak przewidziałem drugą wojnę światową

Stare wspaniałe światy:

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż autora

Wobec grozy wojny
— Joanna Kapica-Curzytek

Bogowie i owady
— Joanna Kapica-Curzytek

Książka o szerokim rozmachu
— Joanna Kapica-Curzytek

Bez turystycznych atrakcji i dobrych adresów
— Joanna Kapica-Curzytek

Normalne z pozoru życie
— Joanna Kapica-Curzytek

Nie wszyscy wyjdą z wygraną
— Joanna Kapica-Curzytek

Ze stale widocznymi bliznami
— Joanna Kapica-Curzytek

A więc to tylko tyle
— Joanna Kapica-Curzytek

Inne twarze
— Joanna Kapica-Curzytek

Zmieniać obyczaje
— Joanna Kapica-Curzytek

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.