Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
 Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 28 lutego 2020
w Esensji w Esensjopedii

Philip K. Dick
‹Wbrew wskazówkom zegara›

EKSTRAKT:60%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułWbrew wskazówkom zegara
Tytuł oryginalnyCounter-Clock World
Data wydania23 października 2013
Autor
PrzekładMaciej Szymański
Wydawca Rebis
ISBN978-83-7818-476-8
Format312s. 150×225mm; oprawa twarda, obwoluta
Cena49,90
Gatunekfantastyka
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Kup wSelkar.pl: 39,47 zł
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Sprawdź cenę39,47 złSprawdź cenę

Staronarodzeni i złowrodzy agenci Biblioteki
[Philip K. Dick „Wbrew wskazówkom zegara” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
„Wbrew wskazówkom zegara” Philipa K. Dicka to klasyczna powieść science fiction oparta na koncepcie: tu brawurowo rozegranej, niepokojącej idei zjawiska fizycznego powodującego odwrócenie biegu czasu, przez co zmarli wstają z grobów, by młodnieć, ukryć się w bezpiecznej macicy i – zniknąć.

Anna Nieznaj

Staronarodzeni i złowrodzy agenci Biblioteki
[Philip K. Dick „Wbrew wskazówkom zegara” - recenzja]

„Wbrew wskazówkom zegara” Philipa K. Dicka to klasyczna powieść science fiction oparta na koncepcie: tu brawurowo rozegranej, niepokojącej idei zjawiska fizycznego powodującego odwrócenie biegu czasu, przez co zmarli wstają z grobów, by młodnieć, ukryć się w bezpiecznej macicy i – zniknąć.

Philip K. Dick
‹Wbrew wskazówkom zegara›

EKSTRAKT:60%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułWbrew wskazówkom zegara
Tytuł oryginalnyCounter-Clock World
Data wydania23 października 2013
Autor
PrzekładMaciej Szymański
Wydawca Rebis
ISBN978-83-7818-476-8
Format312s. 150×225mm; oprawa twarda, obwoluta
Cena49,90
Gatunekfantastyka
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Kup wSelkar.pl: 39,47 zł
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Sprawdź cenę39,47 złSprawdź cenę
Książka w całości zbudowana jest na tym jednym, wizjonerskim pomyśle i opisuje – nieco wybiórczo – jego konsekwencje. Aby fabuła mogła toczyć się sprawnie, działanie tzw. fazy Hobarta ogranicza się do tylko niektórych sfer życia: dla malowniczości narracji mamy powitania w formie pożegnań, a dla wstrząśnięcia naszych ukołysanych myślową rutyną mózgów – trawienie polegające na publicznym wchłanianiu pewnej substancji (przez rurkę) i następnie wydalaniu w intymności ustami gotowych pokarmów oraz – co już mniej groteskowe, a bardziej niepokojące – staronarodzonych, którzy powoli, cząstka po cząstce, formują się w grobach, by zmartwychwstać i potem żyć aż do chwili, gdy jakaś sentymentalna kobieta przyjmie niemowlę wprost z inkubatora do swej macicy, gdzie powoli będzie dane mu zaniknąć.
I ten główny pomysł, z pozoru wydający się w równym stopniu pustym popisem sztukmistrzowskiej wyobraźni jak reszta odwróconych w czasie wydarzeń, może jednak poruszyć w czytelniku ukrytą strunę.
U racjonalistycznych materialistów – opisując zjawisko postawania i zaniku życia w sposób odwrotny, a więc przykuwający uwagę. Bo tak po prawdzie, taka głęboko osobista refleksja może człowiekiem wręcz wstrząsnąć, prowadzi myśli w niespokojne rejony, w które autor – z tego, co wiadomo o jego życiu – sam udawał się aż nazbyt często.
Z kolei dla osoby wierzącej, w dowolny sposób religijnej, pomysł powrotu staronarodzonych narzuca oczywistą myśl, że… nie będzie już wiary. Będzie wiedza. Tak też dzieje się w powieści, gdzie właśnie odrodził się twórca religii czarnoskórych Amerykanów (miejmy na uwadze: dla autora nadal są lata 60.), Anarcha Peak. Tak silny duchowo umysł powinien pamiętać więcej, da świadectwo – to jest zawiązkiem intrygi sensacyjno-politycznej, bo jak wiadomo z zupełnie niealternatywnej historii, nagły wybuch wielkich idei religijnych może naruszyć posady świeckiego świata.
Ta część książki prowokuje do spojrzenia na fundamentalne ludzkie kwestie pod nietypowym kątem, a to jest przecież rola naprawdę wartościowej literatury.
Natomiast mam problem z pozostałymi elementami i nie wiem, czy to efekt konwencji, moich upodobań literackich, czy po prostu półwiecza rozwoju literatury science fiction, które dzieli „Wbrew wskazówkom zegara” i współczesnego czytelnika. Łatwo bowiem zapomnieć, że za rok autor obchodziłby 90. urodziny.
Tekst oparty na koncepcie nie zakłada pogłębienia psychologii bohaterów, niejako z definicji. Tutaj mamy motywacje postaci podane przez narratora – i akcja toczy się swoim torem, nie wiem, na ile w ogóle można podnosić to jako zarzut w odniesieniu do fantastyki z lat 60. Przy tym jedno spostrzeżenie bardzo mi się spodobało: bohaterowi młodnieje żona. On też młodnieje, ale startował z wyższego wieku (i sam był staronarodzony, ma za sobą doświadczenie śmierci) – i teraz jest z związku z kobietą młodszą, bardziej zależną i niepewną, niż kiedy się pobierali. Więcej: ona ma tego świadomość i próbuje przeciwstawiać się „naturalnemu” tokowi rzeczy, ale jej to nie wychodzi. Tak przedstawiona „słodka naiwna bohaterka klasycznej SF” to jednak pomysł ciekawy!
Wątki polityczno-sensacyjne: pielgrzymka religijnego przywódcy, niepokoje społeczne, agenci, gonitwy, strzelaniny, najpierw wprowadzają ciekawy nastrój, pokazując stawkę, o którą toczy się gra: wpływ powrotu Anarchy Peaka na życie społeczeństwa, ale potem przeradzają się we własną karykaturę, tonąc w groteskowej przesadzie i umowności. I znów nie jestem pewna, na ile w ogóle powinnam przykładać konwencje współczesne do tekstu historycznego (!).
Niemoc decyzyjna głównego bohatera, jego kolejne złe wybory wynikające z serii zaniechań lub tego, iż pozwalał sobą powodować raz jednej, a raz innym stronom konfliktu, mogłaby irytować, gdyby chodziło o prozę bardziej „realistyczną”, mimo że opartą na fantastycznym pomyśle. Tutaj odbierałam to jako ogólny, filozoficzny wręcz, pesymizm i poczucie metafizycznego bezsensu.
Lekki uśmiech czytelnika może wywołać obsadzenie w roli głównych „złych” agentów… Biblioteki Miejskiej, co daje też okazję do środowiskowego żarciku w postaci podszywania się pod autora, który chce oddać swoją książkę do zniszczenia koniecznie właśnie oficjalnego w Bibliotece, bo zniszczenie jej na własny koszt byłoby zbyt mało prestiżowe. Jednak po namyśle złowrogość akurat tej organizacji ma – oprócz ogólnie niezbyt zdrowej wyobraźni autora – pewien sens, zważywszy, że czymże jest instytucja, której główna rola polega na wymazywaniu kolejnych osiągnięć kultury (cofamy czas!), jak nie właśnie największym wrogiem: bohaterów, cywilizacji, ludzkości.
„Wbrew wskazówkom zegara” to powieść krótka, skondensowana (poza pewnymi może zbyt rozwiniętymi partiami), którą można przeczytać w całości na tyle szybko, że pozostanie się pod wrażeniem pomysłu, a nie zdąży znudzić anachroniczność konwencji. Jest w niej przy tym coś hipnotyzującego, wywołuje to uczucie, które sprawia, że z fascynacją możemy patrzeć na coś, co nas brzydzi lub przeraża – i nie umiemy oderwać wzroku. Mimo że nie należy do najbardziej znanych publikacji autora, wydaje się dobrze sprawdzać również jako wstęp do poznania jego twórczości.
Wydanie Rebisu z 2013 r., w twardej oprawie, z obwolutą i obłędnymi ilustracjami Siudmaka – na okładce i wewnątrz tomu – samo w sobie jest przedmiotem sztuki.
koniec
11 stycznia 2017

Komentarze

13 I 2017   20:23:22

O,ciekawe! To chyba mniej znana pozycja.

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Pani Zofia stale w ruchu
Joanna Kapica-Curzytek

28 II 2020

W drugim tomie przygód energicznej starszej pani Zofii Wilkońskiej pt. „Komórki się pani pomyliły” jest już mniej fajerwerków niż w pierwszej części, ale pośmiać się można.

więcej »

PRL w kryminale: „Ponieważ żyli prawem wilka…”
Sebastian Chosiński

27 II 2020

Przez jakiś czas myślano, że „Plan Wilka” to powieść bardzo popularnego w latach 50. i 60. pisarza Tadeusza Kosteckiego, ukrywającego się pod kolejnym pseudonimem literackim. Dopiero potem okazało się, że ktoś taki jak Tadeusz Starostecki istniał naprawdę. Tyle że po drugiej wojnie światowej osiadł w prowincjonalnej Świdnicy na Ziemiach Odzyskanych i po swojej śmierci w 1968 roku stopniowo popadał w coraz większe zapomnienie.

więcej »

Mała Esensja: Na własne życzenie
Wojciech Gołąbowski

26 II 2020

Faktem historycznym jest upadek Konstantynopola w maju 1453 roku, zdobytego przy użyciu wielkich dział (bombard) wykonanych przez węgierskiego inżyniera Orbana, którego projekty zostały wcześniej w stolicy Cesarstwa Wschodniorzymskiego wyśmiane. Zofia Kossak w „Puszkarzu Orbano” (wydanej w 1936 roku) przydała mu nastoletniego syna i poprowadziła akcję głównie oczami chłopaka.

więcej »

Polecamy

Przygodowa powieść science fiction – zrób to sam!

Na rubieżach rzeczywistości:

Przygodowa powieść science fiction – zrób to sam!
— Marcin Knyszyński

Pif-Paf! Zium!
— Marcin Knyszyński

Droga bez powrotu
— Marcin Knyszyński

„Bycie” jest kalejdoskopem
— Marcin Knyszyński

„I Have a Dream”
— Marcin Knyszyński

Koszmarna teofania
— Marcin Knyszyński

Nowe rozdanie
— Marcin Knyszyński

Prawdziwe kłamstwa
— Marcin Knyszyński

„Normalni” szaleńcy
— Marcin Knyszyński

Dwadzieścia sroczych ogonów
— Marcin Knyszyński

Zobacz też

Inne recenzje

Od śmierci aż do narodzin
— Sebastian Chosiński

Tegoż twórcy

Narkotykowy trip z robalami w rolach głównych
— Sebastian Chosiński

Wasale i robale
— Katarzyna Piekarz

Wzloty i upadki
— Katarzyna Piekarz

Ziemia zginie. Na milion sposobów
— Jacek Jaciubek

Wyprawa poprzez umysły
— Jacek Jaciubek

Kopalnia pomysłów
— Jacek Jaciubek

Esensja czyta: Październik 2013
— Kamil Armacki, Miłosz Cybowski, Joanna Kapica-Curzytek, Jarosław Loretz, Paweł Micnas, Marcin Mroziuk, Konrad Wągrowski

Esensja czyta: Lipiec 2013
— Miłosz Cybowski, Joanna Kapica-Curzytek, Jarosław Loretz, Daniel Markiewicz, Paweł Micnas, Beatrycze Nowicka, Agnieszka Szady, Konrad Wągrowski

Moje paranoje
— Jacek Jaciubek

Boga najlepiej żuć powoli
— Mieszko B. Wandowicz

Tegoż autora

Obcy z głębin
— Anna Nieznaj

Prywatne dramaty
— Anna Nieznaj

W niewoli bóstwa i jego skrzydlatych
— Anna Nieznaj

Absolutnie uroczy dżentelmen
— Anna Nieznaj

Niewrogie przejęcie
— Anna Nieznaj

Groza na rajskich wyspach
— Anna Nieznaj

Wespół w zespół – spojrzenie zza kulis
— Anna Nieznaj

Rewolucja!
— Anna Nieznaj

Wiedźmie kłamstwa
— Anna Nieznaj

Żarty żartami, a Breslau płonie
— Anna Nieznaj

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.