Login:
Hasło:
Pamiętaj mnie

Zapomniałem hasła	Nie mam jeszcze konta
Zaloguj przez:

dzisiaj: 23 kwietnia 2019

Do kina marsz: Marzec 2019
Baaardzo bogate zapowiedzi filmowe na marzec. Niby sezon oscarowy już za nami, ale naprawdę będzie co oglądać w kinach, a i na płytach parę ciekawych pozycji się pojawi.
10 najlepszych książek 2018 roku
A oto i Wasz wybór najlepszych książek 2018 roku. Przedstawiamy pierwszą dziesiątkę wybraną przez Was spośród naszych propozycji.
„Marvel” znaczy „coś cudownego”
Najnowszy film studia Marvel o incepcyjnym tytule „Kapitan Marvel” ma w sobie luz „Strażników galaktyki” połączony z tajemniczością „Tożsamości Bourne’a”. Osadzenie akcji w połowie lat 90. dodaje całości subtelnego humoru. No i kot. Każdy film z kotem jest lepszy niż bez kota. A szczególnie, kiedy Nick Fury dziumdzia nad nim słodko niczym emerytka z naszego bloku. To po prostu trzeba zobaczyć.
Smutek spełnionych baśni
Realistyczna i jednocześnie symboliczna, osadzona w realiach XVIII wieku, a jednocześnie taka współczesna. Niebanalna od strony literackiej, pięknie napisana „Syrena i pani Hancock” wnosi świeży powiew do świata literatury.
Serialomaniak.pl: Premiery i powroty seriali – marzec 2019
W pierwszym wiosennym miesiącu czeka nas prawdziwy wysyp nowych produkcji. Zobaczymy m.in. dokument o Formule 1, spin-off „Pretty Little Liars” czy też serial oparty na znanym filmie „Co robimy w ukryciu”. Ponadto powrócimy w kryminalne zakątki Neapolu w nowym sezonie „Gomorrah”; na ekranie ponownie zagości też pewien szczególny, niebieski jednorożec.

Książki

Magazyn CLXXXV

Pobierz magazyn

Podręcznik

Nowości

książkowe (wybrane)

Coś musi trwać
Joanna Kruszewska
Córka opiekuna wspomnień
Kim Edwards
I co o mnie powiesz?
Holly Bourne
Klub Domino
Allen Upward
Odwróceni
Piotr Pytlakowski, Artur Kowalewski
Ordesa
Manuel Vilas
Pasażer 23
Sebastian Fitzek
Polska miłość
Wojciech Młynarski

więcej »

Zapowiedzi

książkowe (wybrane)

Koniec dzieciństwa
Arthur C. Clarke
Nazywają mnie Śmierć
Klester Cavalcanti
Ordesa
Manuel Vilas
Siła natury
Jane Harper
Sorge
Aleksandra Zielińska
Spotkajmy się w muzeum
Anne Youngson
Trucizna
Eleanor Herman
Uległość
Michel Houellebecq

więcej »

Szczepan Twardoch
‹Królestwo›

EKSTRAKT:	80%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Królestwo
Data wydania	31 października 2018
Autor	Szczepan Twardoch
Wydawca	Wydawnictwo Literackie
Cykl	Król
ISBN	978-83-08-06800-7
Format	352s. 145×207mm
Cena	44,90
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	MadBooks.pl
Kup w	Selkar.pl: 38,97 zł
Wyszukaj w	Skąpiec.pl

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

38,97 zł

Sprawdź cenę

Jądro szarości

Sławomir Grabowski

Dla jednych powieści Twardocha to objaw niezdrowej fascynacji okrucieństwem i przemocą, dla innych – hiobowy lament nad światem opuszczonym przez Boga, gdzie metafizykę zastąpiła biologia. „Królestwo” nie jest tu wyjątkiem.

Sławomir Grabowski

Jądro szarości

Szczepan Twardoch
‹Królestwo›

EKSTRAKT:	80%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Królestwo
Data wydania	31 października 2018
Autor	Szczepan Twardoch
Wydawca	Wydawnictwo Literackie
Cykl	Król
ISBN	978-83-08-06800-7
Format	352s. 145×207mm
Cena	44,90
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	MadBooks.pl
Kup w	Selkar.pl: 38,97 zł
Wyszukaj w	Skąpiec.pl

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

38,97 zł

Sprawdź cenę

Jest jesień, więc czas na Twardocha – jego kolejne książki od kilku lat regularnie ukazują się pod koniec roku, a listopadowy czas wydaje im się nieźle pasować. „Królestwo”, kontynuacja „Króla”, to pierwszy sequel w jego dorobku. Nie ma to zresztą większego znaczenia, bo Twardoch należy do autorów, którzy i tak, przynajmniej od czasów „Morfiny”, piszą wciąż tę samą książkę, obsesyjnie powtarzając pewne tematy – w jego przypadku jest to tożsamość, wola życia, polskość i „czerń”, czyli metafizyczna pustka.

„Królestwo” to opowieść o przetrwaniu w rzeczywistości skrajnie opresyjnej, w okupowanej Warszawie, w której przeżyć mogą najsprytniejsi albo najbardziej bezwzględni. Narracja prowadzona jest z punktu widzenia drugoplanowych postaci znanych z „Króla” – Ryfki i Dawida, czyli odpowiednio kochanki i syna znanego z poprzedniej powieści Jakuba Szapiro, żydowskiego boksera i przywódcy przestępczego półświatka. Udało się Twardochowi wiarygodnie pokazać lata okupacji z perspektywy warszawskich Żydów; niemal czujemy ich zwierzęcy strach tak przed okrucieństwem Niemców, jak i podłością Polaków. Nie jest to obraz przyjemny, i do tego, jak to zwykle u Twardocha bywa, mocno przejaskrawiony – do czego zresztą pisarz ma pełne prawo. Polacy są tutaj wyjęci jak z książek Jana Tomasza Grossa, ich negatywny obraz przewyższa nawet ten znany z „Mausa” Arta Spiegelmana, gotowi są każdego napotkanego Żyda zabić, okraść albo wydać Niemcom. Czasem tylko „wśród starych pepeesiaków” można spotkać przyzwoitych Polaków. Niemniej liczenie na pomoc z ich strony jest jak rosyjska ruletka, i to taka, w której tylko jedna komora magazynka jest pusta. Taka optyka może być słusznie uznana za krzywdzącą, być może też taka jest autorska strategia – wywołać reakcję u tych odbiorców, którzy takie podejście określają mianem pedagogiki wstydu. Natomiast inni tylko jej – i autorowi – przyklasną.

Polakom obrywa się nie tylko za antysemityzm, także za „kraj z papieru”, którego władze przekonywały o mocarstwowości, a którego rząd w pierwszych dniach września zwiał z Warszawy. Dla równowagi, w powieści padają dość nieprzychylne słowa wobec Ślązaków (co może być zaskoczeniem, znając autorskie sympatie), jako „bardziej gorliwych od Niemców” podczas wojny. Kpi się też z Żydów, którzy popadają w przesadę w pragnieniu asymilacji i stania się Polakami – generalnie przybieranie obcej tożsamości jest wartościowane negatywnie.

„Królestwo” jest dobrze napisaną powieścią – znajdziemy w niej skomplikowane postacie o złożonych motywacjach, niebanalną (i niechronologiczną) fabułę, wreszcie niepodrabialny język – Twardoch znalazł własny, oryginalny styl, świadczący o dużej świadomości literackiej i coraz lepszym warsztacie, ale zarazem mocno osobisty, będący echem wewnętrznych bojów. Niektóre sceny, niesamowicie „filmowe” czy obdarzone olbrzymim ładunkiem emocjonalnym, zostaną w czytelniku na długo – zwłaszcza, niestety, te wystawiające bardzo niechlubne świadectwo naszemu człowieczeństwu.

Poza dobrze oddanymi realiami Warszawy okupacyjnej (a zwłaszcza jej podziemnego królestwa piwnic i bunkrów), znajdziemy w powieści też wątek śląski (wątek Jorga Konopki) i ukraiński (wątek Mirona Maslanczuka). I Ślązak, i Ukrainiec mają wojenne grzechy na sumieniu, z uczestnictwem w pogromach włącznie, ale po zapoznaniu się z całością ich historii nie ośmielamy się rzucić kamieniem. Zło u Twardocha to w równym stopniu wynik autonomicznej decyzji, co efekt zewnętrznych uwarunkowań, w tym narzuconej przez wychowanie narodowej tożsamości. A „Polacy i Żydzi istnieją nie bardziej niż Czerwony Kapturek albo Bóg, którego oczywiście wcale nie ma. Tylko ja jestem i istnieję, w szarości” – pełno w książce takich konfesyjnych wyznań, świadczących o żarliwej „antywierze”, głoszonych z perspektywy narratora, czy raczej narratorki – kolejnej u Twardocha personifikacji nicości czy metafizycznej pustki. Ciekawym zabiegiem jest użycie słowa „wteraz”, określającego czas czy perspektywę narracji i uzasadniającego narratorską wszechwiedzę – podobne triki literackie pamiętają czytelnicy „Morfiny” i „Dracha”.

Odrobinę nadziei dają okruchy elementarnego człowieczeństwa, miłości polegającej na trosce i opiece, mającej większą wartość od miłości erotycznej – ta ostatnia to zazwyczaj wyłącznie towar. W wątku kilkunastoletnich szmuglerów (Heli, Lejba i Dawida) brzmią echa utopijnych marzeń z lat raczej sześćdziesiątych niż czterdziestych – dzieciaki „antysystemowo” zarabiają na przemycie żywności do getta, zyskiem dzielą się charytatywnie z najbiedniejszymi, a własną zażyłość łączą z miłością fizyczną – nie wiem, czy autor nie posuwa się za daleko, opisując miłosny trójkąt czternastolatków.

Prawdopodobnie „szarość” narratora/narratorki ma symbolizować brak prostego podziału na dobro i zło, a także „ujednolicenie” sensu (czy raczej jego braku) każdej ludzkiej biografii – każdy, dobry czy zły, kończy tak samo. Niemniej, chciałbym wierzyć, że stanowi jakiś „kolorystyczny postęp” w porównaniu do „czarnych bogów” z Morfiny czy podziemnego Dracha ze śląskich kopalni… Biorąc pod uwagę, że z powieści na powieść brutalność jest coraz bardziej podkręcana, trudno o taką nadzieję. Nie wiem, na ile taki obraz świata i Polaków wynika z autentycznych przekonań autora, na ile jest strategią pisarską, a na ile rozpaczliwym pytaniem o jakikolwiek, wykraczający ponad biologię i przetrwanie, sens.

9 grudnia 2018

Komentarze

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Pierwsza osoba - recenzja
Joanna Kapica-Curzytek

22 IV 2019

„Pierwsza osoba” to intelektualny thriller o przekleństwie zawodu pisarza i o tym, że życie to tylko jedna z wielu kreacji.

więcej »

Mała Esensja: Zagadka królowej myszy - recenzja
Marcin Mroziuk

20 IV 2019

W „Zagadce królowej myszy” – podobnie jak w poprzednich tomach „Detektywów z Tajemniczej 5” – młodzi czytelnicy mogą obserwować swoich rówieśników, którzy na własną rękę próbują rozwiązać interesującą zagadkę kryminalną. Warto dodać, że tym razem Marta Guzowska przy okazji przemyca też trochę informacji o Oldze Boznańskiej, gdyż to właśnie jej obraz zostaje skradziony.

więcej »

Zakochani i buntownicy
Joanna Kapica-Curzytek

17 IV 2019

Powieść „mówi” Szekspirem i rozbrzmiewa piosenkami Eda Sheerrana. „Niespodziewanie jasna noc” można uznać za manifest pokoleniowy dwudziestolatków. Młodym ludziom zawsze niełatwo jest pogodzić swoje marzenia z rzeczywistością współczesnego świata.

więcej »