Login:
Hasło:
Pamiętaj mnie

Zapomniałem hasła	Nie mam jeszcze konta
Zaloguj przez:

dzisiaj: 2 lipca 2020

Do księgarni marsz: Czerwiec 2020
Wakacje za pasem, więc i godnych polecenia zapowiedzi książkowych nie zabrakło.
Na rubieżach rzeczywistości: W poszukiwaniu rzeczywistości obiektywnej
Gdy czytamy kolejne powieści Philipa K. Dicka w bardzo krótkim czasie, trudno oprzeć się wrażeniu, że porusza on w nich bardzo podobne zagadnienia – dopracowuje je i poszerza, ale tak naprawdę pisze o tym samym. „Labirynt śmierci” to kolejne „Oko na niebie” i „Ubik” – powieść podobna, choć ideowo ukierunkowana nie na ontologiczne rozważania o zastanej rzeczywistości, lecz na epistemologię. Jak możemy ową rzeczywistość poznać?
Ale co z tą papugą?
Większość filmów Marvela ma to do siebie, że można je oglądać bez końca, niezależnie, czy zostały nakręcone rok czy dekadę temu. Poza tym przez dziesięć lat dorosło nowe pokolenie widzów, dlaczego więc „Iron Man II” nie miałyby dostać nowej recenzji?
Pilot śmigłowca: Szczęśliwy finał
Podobnie jak w pierwszym zeszycie, scenarzysta bawi się krótkim i zdawałoby się jednoznacznym tytułem. Jednoznacznym, tym bardziej że całą okładkę zajmuje śmigłowiec. Po lekturze okazuje się, że wcale nie jest to takie oczywiste. Zobaczmy, jaką to „Kraksę” zaliczył porucznik Karski.

Książki

Magazyn CXCVII

Pobierz magazyn

Podręcznik

Nowości

książkowe (wybrane)

NOS4A2
Joe Hill
Człowiek z ołowiem w brzuchu
Jean-François Parot
Gorące lato
Harry Potter i Kamień Filozoficzny
J.K. Rowling
Najlepsze przed nami
Zuza Kordel
Niedopasowani
Samantha Young, Kristen Callihan
Po cudze pieniądze
Hanna Cygler
Wniebowzięte
Anna Sulińska

więcej »

Zapowiedzi

książkowe (wybrane)

Green Town
Ray Bradbury
Ziemiożerczyni
Dolores Reyes
Postscriptum
Anna Karpińska
Smoki na zamku Ukruszon
Terry Pratchett
Strzelby, zarazki, stal
Jared Diamond
Szczęście pod stopami
Renata L. Górska
Wielkie miłości, romanse, zazdrości
Andrzej Zieliński
Zanim odszedł
Edyta Świętek

więcej »

Zygmunt Zeydler-Zborowski
‹Detektyw z Mediolanu›

EKSTRAKT:	60%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Detektyw z Mediolanu
Data wydania	21 czerwca 2011
Autor	Zygmunt Zeydler-Zborowski
Wydawca	LTW
Cykl	Stefan Downar
Seria	Z pistoletem
ISBN	978-83-7565-166-9
Format	198s. 130×195mm
Cena	23,60
Gatunek	kryminał / sensacja / thriller
WWW	Polska strona
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	MadBooks.pl
Wyszukaj w	Selkar.pl
Wyszukaj w	Skąpiec.pl

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

PRL w kryminale: Kuszenie majora Downara
[Zygmunt Zeydler-Zborowski „Detektyw z Mediolanu” - recenzja]

Sebastian Chosiński

Opublikowany pierwotnie na łamach prasy „Detektyw z Mediolanu” był dziesiątą powieścią Zygmunta Zeydlera-Zborowskiego, w której jako prowadzący śledztwo oficer Milicji Obywatelskiej pojawił się Stefan Downar. Po raz pierwszy było mu dane ścigać przestępców, mając na pagonach dystynkcje majora. A przecież poznaliśmy go nie tak dawno – zaledwie sześć lat wcześniej – w stopniu porucznika.

Sebastian Chosiński

PRL w kryminale: Kuszenie majora Downara
[Zygmunt Zeydler-Zborowski „Detektyw z Mediolanu” - recenzja]

Zygmunt Zeydler-Zborowski
‹Detektyw z Mediolanu›

EKSTRAKT:	60%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Detektyw z Mediolanu
Data wydania	21 czerwca 2011
Autor	Zygmunt Zeydler-Zborowski
Wydawca	LTW
Cykl	Stefan Downar
Seria	Z pistoletem
ISBN	978-83-7565-166-9
Format	198s. 130×195mm
Cena	23,60
Gatunek	kryminał / sensacja / thriller
WWW	Polska strona
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	MadBooks.pl
Wyszukaj w	Selkar.pl
Wyszukaj w	Skąpiec.pl

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Swoje pierwsze powieści Zygmunt Zeydler-Zborowski opublikował krótko po zakończeniu drugiej wojny światowej. Ukazywały się one pod obcojęzycznym pseudonimem Emil Zorr, a ich akcja rozgrywała się poza Polską. Pierwszym jego kryminałem z polskimi bohaterami i polskimi realiami w tle był „Czarny mercedes”, który ukazał się – o dziwo, w wersji książkowej – w 1958 roku. To właśnie tam pojawiła się postać porucznika Stefana Downara, sztandarowego bohatera stworzonego przez Zeydlera-Zborowskiego, który powracać będzie w jego dziełach także w następnych dekadach. Większość tych dzieł w epoce ukazywała się jednak tylko w czasopismach jako powieści w odcinkach (tak zwane „gazetowce”). Downara znali więc głównie czytelnicy „Kuriera Polskiego”, potem również „Expressu Wieczornego”. Można więc sobie wyobrazić, jak wielkie było ich zdziwienie, gdy nagle na łamach ich ulubionej gazety zaczęło ukazywać się „Spotkanie w Montevideo”, w którym… zabrakło sympatycznego funkcjonariusza Komendy Głównej MO.

Akcja tej powieści, mimo że główne role odgrywają w niej Polacy, rozgrywa się w Urugwaju i tym samym nie kwalifikuje się do cyklu „PRL w kryminale”. Przeskakujemy więc ponad nią i tym sposobem docieramy do chronologicznie kolejnego „gazetowca” Zeydlera-Zborowskiego, którym jest „Detektyw z Mediolanu”. Wbrew temu co może sugerować tytuł, tym razem fabuła została umieszczona przez pisarza w Polsce Ludowej – w ulubionej przez niego Warszawie (i jej okolicach). Pierwotnie „Detektywa…” mogli przeczytać jedynie wierni czytelnicy „Kuriera Polskiego” – ukazywał się on tam w 1964 roku, w numerach od 199 do 269. Z poślizgiem druk powieści przejął potem, co było już tradycją, regionalny „Ilustrowany Kurier Polski” (1964-1965), a po nim jeszcze dwa tytuły prasowe – „Dziennik Łódzki” (1966-1967) oraz „Dziennik Zachodni” (1967). Tyle że w dwóch ostatnich powieść wydrukowano pod zmienionym szyldem, jako „Włoską zagadkę”. Wszystkie powyższe informacje zostały oczywiście zaczerpnięte, jak i niejednokrotnie wcześniej, ze strony gazetowce.klubmord.com. Gdy w 2011 roku Wydawnictwo LTW zdecydowało się przypomnieć tę zapomnianą „powieść milicyjną”, wróciło do jej oryginalnego tytułu.

W „Detektywie z Mediolanu” Zygmunt Zeydler-Zborowski posłużył się schematem, który uprzednio wykorzystywał już parokrotnie. Punktem wyjścia do zawiązania fabuły i puszczenia w ruch dramatycznych wydarzeń jest pojawienie się w Polsce przybysza z zagranicy. Tak samo było w „Zaczęło się w sobotę” (1960), „Gdzie jest Joachim Finke?” (1962) czy „Dr Orłowski prowadzi śledztwo” (1963). Tym razem niespodziewanym gościem, oczekującym niecierpliwie na powrót Stefana Downara z urlopu w Zakopanem, jest Izydor Wencel, Polak mieszkający od trzydziestu lat poza ojczyzną (najpierw we Francji i Anglii, potem w słonecznej Italii), obecnie pracujący jako detektyw w mediolańskiej agencji „Discrezione”. Do kraju przodków sprowadza go służbowa, ale niezwykle dyskretna sprawa, dlatego prosi Downara o pomoc nieoficjalnie. Nie chce bowiem, aby przyczyny jego podróży za „żelazną kurtynę” wyciekły do włoskiej prasy, co – jak twierdzi – groziłoby nieprawdopodobnym skandalem. A tego jego mocodawcy chcą uniknąć za wszelką cenę.

Major Downar, który niedawno otrzymał awans, co świadczy, że cieszy się dużym uznaniem przełożonych, nie może jednak spełnić nietypowej prośby rodaka. Podobne działanie funkcjonariusza byłoby nie do pomyślenia także dzisiaj, a co dopiero wtedy, w epoce „środkowego Gomułki”. Milicjant nie daje się skusić nawet gratyfikacją pieniężną (500 dolarów albo i więcej) oraz obietnicą zasłużonego urlopu na południu Włoch. Na dodatek głowę zaprząta mu teraz inna sprawa – to poznana podczas urlopu sympatyczna warszawianka Paulina, o której w ciągu minionych dwóch tygodni dowiedział się tylko tyle, jak ma na imię i że – ewentualnie – mógłby spędzić z nią resztę życia. Ale gdzie mieszka, gdzie pracuje – o to, jako dżentelmen, nie dopytywał, wychodząc z założenia, że kobieta – obowiązkowo piękna (wiemy już, że nieurokliwe panie w powieściach Zeydlera-Zborowskiego trafiały się niezwykle rzadko) – może przecież mieć narzeczonego. I tak w rzeczywistości jest: tym narzeczonym okazuje się mocno naiwny inżynier w biurze projektów Jacek Niewiarowski, którego los niebawem stawia przed obliczem Downara.

Tym sposobem, jak po nitce do kłębka, major dociera również do doktor Pauliny Daneckiej, pracownicy jednej z warszawskich stacji pogotowia ratunkowego. Choć, prawdę mówiąc, Downar dużo by dał – i to z kilku powodów – by nie spotykać swej zakopiańskiej znajomej w takich okolicznościach. Wróćmy jednak do tytułowego bohatera. Co wiąże go z tym wszystkim? Otóż pojawiwszy się w Polsce, wykorzystuje on czas także by spotkać się ze swymi krewnymi. A jego siostrą cioteczną jest Maria Niewiarowska, matka Jacka. Na dodatek wkrótce milicja znajduje zwłoki Izydora Wencla; sekcja nie pozostawia wątpliwości, że było to morderstwo. Wszystkie poszlaki prowadzą zaś do… nieszczęsnego narzeczonego Pauliny. Dylematy moralne, przed jakimi zostaje postawiony Downar, są więc nie do pozazdroszczenia. Może kto inny na jego miejscu, wykorzystałby tę sytuację do realizacji prywatnych celów, ale nie on – chluba peerelowskiej Milicji Obywatelskiej, o którym nawet we Włoszech mają jak najlepsze zdanie. Major musi zatem prowadzić dochodzenie trochę wbrew sobie.

Co może zaskoczyć czytelnika w dziesiątej powieści z tym samym pozytywnym bohaterem? Już niewiele. Tym bardziej że autor nie sili się na wymyślanie nieprawdopodobieństw; stara się za to nadać intrydze, mimo pewnej fantastyczności, jak najwięcej realizmu. Skupia się więc na penetracji warszawskiego półświatka, w którym główne role odgrywają bezwzględni stręczyciele i przemytnicy; ludzie o zabagnionych życiorysach i nierzadko niejasnej okupacyjnej przeszłości. Ale w „Detektywie…” pojawia się też pewien nowy element. Do tej pory w powieściach Zygmunta Zeydlera-Zborowskiego negatywnie o funkcjonariuszach MO wypowiadali się przede wszystkim ich przeciwnicy – różnej maści kanalie i cwaniacy – a tym razem Downara spotyka przykrość ze strony osoby, po której absolutnie by się tego nie spodziewał. Aż dziw, że taki wcale nie drobiazg uszedł uwagi cenzora. Choć może wcale nie uszedł, może było dokładnie na odwrót i urzędnik państwowy z ulicy Mysiej doszedł do wniosku, że pozostawienie tego wątku podkreśli jeszcze bardziej wspaniałomyślność i szarmanckość majora.

28 maja 2020

Komentarze

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Kryminalnie i historycznie
Joanna Kapica-Curzytek

1 VII 2020

„Władcy czasu”, ostatni tom baskijskiej „Trylogii białego miasta”, jest (w odróżnieniu od poprzednich) po części powieścią kryminalną, a po części – historyczną.

więcej »

W cieniu Hauru
Beatrycze Nowicka

30 VI 2020

Właśnie wznowiony „Ruchomy zamek Hauru” Dany Wynne Jones to przyjemna w lekturze baśń, choć raczej skazana na pozostawanie w cieniu ekranizacji.

więcej »

Uralski realizm zepsuty przez magię
Sebastian Chosiński

29 VI 2020

Ceniona i nagradzana w Rosji, w Polsce Anna Matwiejewa jest praktycznie nieznana. Czy to zmieni się za sprawą opartej na faktach i licznych dokumentach, opowiadającej o tragicznym losie wyprawy swierdłowskich turystów w góry Uralu północnego powieści „Przełęcz Diatłowa. Tajemnica dziewięciorga” – śmiem wątpić.

więcej »