Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 10 czerwca 2023
w Esensji w Esensjopedii

Michał Heller
‹Nieskończenie wiele wszechświatów›

WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułNieskończenie wiele wszechświatów
Data wydania22 września 2021
Autor
Wydawca Copernicus Center Press
ISBN978-83-7886-582-7
Format304s. 125×195mm; oprawa twarda
Cena44,90
Gatuneknon‑fiction, podręcznik / popularnonaukowa
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Poszukując odpowiedzi…
[Michał Heller „Nieskończenie wiele wszechświatów” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
Tytuł tej książki: „Nieskończenie wiele wszechświatów” może być odpowiedzią na pytanie, co ostatnio zajmuje współczesnych kosmologów.

Joanna Kapica-Curzytek

Poszukując odpowiedzi…
[Michał Heller „Nieskończenie wiele wszechświatów” - recenzja]

Tytuł tej książki: „Nieskończenie wiele wszechświatów” może być odpowiedzią na pytanie, co ostatnio zajmuje współczesnych kosmologów.

Michał Heller
‹Nieskończenie wiele wszechświatów›

WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułNieskończenie wiele wszechświatów
Data wydania22 września 2021
Autor
Wydawca Copernicus Center Press
ISBN978-83-7886-582-7
Format304s. 125×195mm; oprawa twarda
Cena44,90
Gatuneknon‑fiction, podręcznik / popularnonaukowa
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Autor we wprowadzeniu zaznacza, że „Nieskończenie wiele wszechświatów” jest swoistym dopełnieniem dwóch poprzednich książek: „Bóg i geometria” (Wyd. CC Press, 2015) oraz „Przestrzenie wszechświata” (Wyd. CC Press, 2017). Przedmiotem ninejszej publikacji są najnowsze teorie i osiągnięcia kosmologii, ale są one dla Michała Hellera (fizyka, kosmologa i filozofa) także punktem wyjścia do rozważań o tożsamości fizyki jako nauki matematyczno-empirycznej.
Idea „wielu wszechświatów”, rozumiana potocznie, pobudza wyobraźnię, a jednocześnie kryje się gdzieś głęboko za horyzontem tego, co daje się pomyśleć i… wymyślić. Czy nasz Wszechświat (ten „najlepszy z możliwych”, jak ujmował to Leibniz) jest tylko jeden, czy też może jest jednym z wielu? Jeśli tak, to jakie prawa fizyki obowiązują w tych innych? Może są tam także inne prawa logiki od tych nam znanych? Czy konsekwencje tych rozważań można dostrzec we współczesnej kosmologii, fizyce teoretycznej i w matematyce? Jak wpływają one na rozwój tych nauk?
Michał Heller dokonuje ciekawego przeglądu naukowych teorii, za pomocą których możemy na powyższe pytania próbować odpowiedzieć. Punktem wyjścia jest tu filozoficzna idea Leibniza, który wprowadził tytułowe pojęcie „nieskończenie wielu wszechświatów”. Myśl ta znalazła swoje rozwinięcie w koncepcjach logiki modalnej, rozwijanych na początku XX wieku.
Nie ma jednak wątpliwości, że największe odkrycia w dziedzinie kosmologii i astrofizyki, dokonane w ciągu ostatnich stu lat, nie byłby możliwe bez dorobku Alberta Einsteina. To w jego równaniach zbiega się nasza dotychczasowa wiedza o naturze kosmosu – nie tylko teoretyczna, ale poparta także obserwacjami. Michał Heller prowadzi nas przez gąszcz rozważań, które, niestety, dla czytelnika bez solidnego merytorycznego przygotowania, nie będą zrozumiałe. Te początkowe rozdziały, w których zagłębiamy się w opisy prawidłowości matematycznych (są tutaj również niektóre wzory), są mocno hermetyczne i w najlepszym razie jesteśmy w stanie tylko „dotknąć” wielkości opisywanych tutaj dokonań.
Ważne jest jednak, aby zapamiętać spostrzeżenie Michała Hellera, że „idea wieloświata mieści się w równaniach Einsteina”. Obiekt badań to jednocześnie pewien obiekt teoretyczny, konstruowany za pośrednictwem modeli matematycznych, ale kontakt ze światem naszego zmysłowego doświadczenia umożliwia kosmologom prowadzenie obserwacji. Nie bez znaczenia jest przy tym fenomen unikalności naszego wszechświata, co otwiera szerokie pole do dociekań filozoficznych.
Wiemy zatem, że matematycznie – wiele wszechświatów jest możliwych. Ale czy rzeczywiście istniejących? Odpowiedź na to pytanie może przynieść nam koncepcja Maxa Tegmarka, że „każda odpowiednio bogata struktura matematyczna jest jakimś fizycznym wszechświatem”. Omówienie tej idei służy Michałowi Hellerowi również do przybliżenia stosowanej współcześnie w matematyce teorii kategorii, która porządkuje rozległe i złożone matematyczne struktury, pozwalając je lepiej zbadać.
W książce znajdziemy też odniesienia do dokonań nauki, które mogą już być czytelnikom znane z innych publikacji, jak na przykład (silna i słaba) zasada antropiczna, teoria inflacyjnego Wszechświata, teoria strun. Są też rozważania dotyczące mechaniki kwantowej (łącznie z przedstawionym nowym podejściem do paradoksu kota Schrödingera w sytuacji wielości światów).
Refleksje dotyczące kosmologii są ujęte w szerszym kontekście filozofii nauki. Autor odnosi się tutaj do myśli Karla R. Poppera dotyczącej falsyfikowalności teorii naukowych, a także kryterium demarkacji: co jest nauką, a co nią nie jest? W ten sposób dociekania dotyczące kosmologii stają się jednocześnie okazją do dyskusji o tożsamości fizyki, szczególnie na tle ogromnych przemian w tej dziedzinie wiedzy. Jest też wątek związany z filozofią matematyki: czy matematykę się tworzy, czy odkrywa? Jak się okazuje, nurt „platoński” (opowiadający się za odkrywaniem) jest we współczesnej nauce nadzwyczaj silny.
Ciekawe (acz z racji tematu książki niezgłębione) okazuje się zasygnalizowane zagadnienie umysłu ludzkiego jako pośrednika pomiędzy światem struktur matematycznych a strukturą świata. Michał Heller dociera także do próby odpowiedzi na pytanie: jak istnieją wieloświaty, do czego służy mu odwołanie się do ontologii Quine’a, amerykańskiego logika i filozofa. Książkę kończą rozważania dotyczące powiązań między kosmologiczną wizją świata a teologią.
Postęp we współczesnej nauce wydaje się znaczący, przestrzeń, którą obejmują równania Einsteina jest ogromna, ale jednocześnie nie straciło na aktualności pytanie Leibniza: „dlaczego istnieje raczej coś niż nic?” Kosmologia jest jedną z dróg poszukiwania na nie odpowiedzi.
koniec
30 grudnia 2021

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Mała Esensja: Pluszak dla taty
Marcin Mroziuk

10 VI 2023

Zdążyliśmy już przywyknąć do obecności ukraińskich dzieci w polskich szkołach i przedszkolach, ale lektura „Jak Pan Żyrafa uciekał przed wojną” bez wątpienia ułatwi naszym pociechom zrozumienie trudnych przeżyć ich rówieśników przybyłych zza wschodniej granicy. Co ważne, mimo tak poważnego tematu w książce Rafała Witka jest też sporo humoru, który pozwala w łagodniejszy sposób ukazać, co się dzieje w czasie wciąż toczącej się wojny.

więcej »

PRL w kryminale: Niebezpiecznie jest być rzemieślnikiem
Sebastian Chosiński

9 VI 2023

Minęło już pół wieku od premiery „Testamentu samobójcy” Jerzego Edigeya – „powieści milicyjnej”, której głównym bohaterem jest bardzo lubiany przez czytelników adwokat Mieczysław Ruszyński. Choć każde jego pojawienie się na kartach książki wiąże się z odpowiednią dawką humoru, sama historia zabawna na pewno nie jest. Jeden trup zostaje znaleziony pod Mostem Poniatowskiego, inny wyłowiony z Wisły…

więcej »

Komisarz z wyrzutami sumienia
Sebastian Chosiński

8 VI 2023

Napisana i wydana w czasie niemieckiej okupacji Francji powieść „Maigret i panna z kamienicy” Georges’a Simenona nie zawiera żadnych odniesień do tego dramatycznego okresu. Nie ma nazistów, nie ma Francji Vichy ani marszałka Petaina. Jest za to skrzywdzona i poniżona kobieta, która od miesięcy prosi policjantów z Quai des Orfèvres o pomoc, lecz ginie, zanim zostaje ona jej udzielona.

więcej »

Polecamy

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”

Stare wspaniałe światy:

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż twórcy

Dlaczego istnieje
— Joanna Kapica-Curzytek

Niezwykłe pogranicze
— Joanna Kapica-Curzytek

Tak, ale po co to wszystko?
— Joanna Kapica-Curzytek

Ania z Zielonego Wzgórza zmieniłaby zdanie
— Joanna Kapica-Curzytek

W poszukiwaniu „trzeciej kultury”
— Joanna Kapica-Curzytek

Syberia - Kosmos – Buckingham Palace
— Joanna Kapica-Curzytek

Kierunek życia
— Joanna Kapica-Curzytek

Zawód: uczony
— Joanna Korczyńska

Esensja czyta: Październik-listopad 2009
— Jędrzej Burszta, Jakub Gałka, Anna Kańtoch, Michał Kubalski, Marcin T.P. Łuczyński, Joanna Słupek, Mieszko B. Wandowicz, Konrad Wągrowski, Krzysztof Wójcikiewicz

Nieprzemienność wszechświata
— Artur Długosz

Tegoż autora

Wyjść ze złotej klatki
— Joanna Kapica-Curzytek

Przez medialny filtr
— Joanna Kapica-Curzytek

Długa podróż
— Joanna Kapica-Curzytek

Wporzo
— Joanna Kapica-Curzytek

Obrona „oblężonej twierdzy”?
— Joanna Kapica-Curzytek

Od prywatnej strony
— Joanna Kapica-Curzytek

Palestyna – Wielka Brytania – Hiszpania - Maroko
— Joanna Kapica-Curzytek

Połączone kropki
— Joanna Kapica-Curzytek

Nadludzie
— Joanna Kapica-Curzytek

Niełatwe życiowe wybory
— Joanna Kapica-Curzytek

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.