William Gibson (jesli dzwoni wam slowo "cyberpunk", to dobrze wam dzwoni) wydal wlasnie "Spook Country", powiesc osadzona w tym samym uniwersum co jego wczesniejsze "Pattern Recognition". Tym, ktorzy nie czytali ani ksiazki, ani recenzji Framzesa, przypomne - Gibson przedstawia Ameryke przyszlosci w swiecie, w ktorym na poczatku przyszlego wieku doszlo do terrorystycznego ataku na Nowy Jork (zdarzenie wspominane jest jako 9/11, od 11 wrzesnia 2001 roku - daty, kiedy porwane samoloty zostaly rozbite o wieze World Trade Center). Co ciekawe, zimna wojna jest najwyrazniej zakonczona, choc autor nie wskazuje wprost zwyciezcy. "Pattern Recognition" (pozostane przy oryginalnym tytule, gdyz polskie wydanie zmasakrowane przez lamerskiego tlumacza nie jest godne wspomnienia) opowiadalo o zagubieniu w cybernetycznej rzeczywistosci pelnej kapitalistycznych ikon, znakow towarowych i o traumie zwiazanej z owym 9/11.

"Spook Country", czyli kraj szpiegow (kraina deszczowcow?) podejmuje te watki poprzedniej powiesci, jednak w celach czysto dekoracyjnych: gadzety z trademarkami (Lego, Adidas, Volkswagen, Apple) sa, jak we wszystkich powiesciach Gibsona, elementem konstrukcyjnym swiata. Autor odchodzi tu od dotychczasowej cyberpunkowej doslownosci polaczenia miesa i maszyny: w przeciwienstwie do Johnny′ego Mnemonica, ktory szmuglowal informacje we wlasnej glowie, nielegalni kurierzy ze "Spook Country" uzywaja XXI-wiecznych cyfrowych walkmanow firmy Apple (nie wiem, czy nadal mozna mowic tu o cyberpunku - byc moze bardziej adekwatny bylby termin "metacyberpunk" albo "postcyberpunk"?). Takim kurierem jest Tito z New Jersey, pochodzacy z kubansko-chinskiej rodziny ("najmniejszej mafii Ameryki") trudniacej sie przemytem.

Rozna od tej znanej z "Neuromancera" jest wizja cyberprzestrzeni. To juz nie globalna siec (choc ta istnieje jako konglomerat tekstow, obrazow, dzwiekow i animacji) - wirtualna rzeczywistosc w "Spook Country" objawia sie jako tzw. sztuka lokacyjna (locative art): widoczne przez wirtualne okulary cyberprzestrzenne rzezby naniesione na rzeczywiste miejsca przy uzyciu techniki GPS, czyli pozycjonowania satelitarnego. Srodowisko wirtualnych artystow jest obiektem zainteresowania Hollis Henry - dziennikarki nowo powstajacego i dosc tajemniczego magazynu "Node" i bylej piosenkarki rockowej. Na polecenie swoich tajemniczych szefow (punkty dla tych, co czytali "Pattern Recognition") Hollis dociera do geohackera Bobby′ego Chombo (geohacker, jak sama nazwa wskazuje, hackuje Ziemie - a dokladnie jej GPS-owe lokacje), ktory zajmuje sie techniczna strona sztuki lokacyjnej. Okazuje sie, ze zainteresowania Bobby′ego wykraczaja poza sztuke nowoczesna. Nie calkiem przypadkowo zainteresowania te podzielaja szefowie Hollis, powiazani z tajnymi sluzbami (ale jakimi?) zleceniodawcy Tito oraz enigmatyczny agent Brown.

Ksiazke czyta sie znakomicie, smakujac gesty od neologizmow i sprytnych metafor jezyk Gibsona i jego wnikliwe obserwacje (zwlaszcza te wlozone w usta uzaleznionego od srodkow uspokajajacych Rosjanina Milgrima). Przyznac jednak musze, ze choc akcja i rozmach opisywanego swiata sa dla czytelnika bardzo satysfakcjonujace, to jednak zadna z wielu barwnych postaci nie ma w sobie az takiego ladunku emocjonalnego jak Cayce, bohaterka "Pattern Recognition", o ktorej moglem powiedziec "mowisz o mnie". Wynika to pewnie z tego, ze PR bylo osobista powiescia o zespole stresu pourazowego po 9/11, SC mowi natomiast o panstwie, ktore po 9/11 zmienilo sie w kraj szpiegow. Albo po prostu pokazalo takie oblicze.

_ _ _
(_) | | | |
_____ ___ _____ ____ ___ _ _____ | |__ | |__ ___
| ___ |/___) ___ | _ /___) (____ | | _ | _ /___)
| ____|___ | ____| | | |___ | / ___ |_______| |_) ) |_) )___ |
|_____|___/|_____)_| |_(___/ |______(_______)____/|____/(___/
(__/