Login:
Hasło:
Pamiętaj mnie

Zapomniałem hasła	Nie mam jeszcze konta
Zaloguj przez:

dzisiaj: 18 listopada 2018

Niekoniecznie jasno pisane: Sztuka pamięci
„Tetralogia potwora” to cztery komiksy, napisane i narysowane przez Enkiego Bilala w latach 1998-2007, już po „Trylogii Nikopola”. Bilal daje się poznać w tetralogii jako ekstremalny indywidualista i artysta nieskrępowany żadną konwencją ani niepisaną zasadą – choć trzeba przyznać, że wolność twórcza, w tym akurat przypadku, stawia nie tylko wysokie wymagania przed czytelnikiem, ale i prosi o kredyt zaufania. Czy Bilal go spłaca?
Wiatr ze Wschodu (70)
I znów będzie o fantastyce niekonwencjonalnej, bo do takiej zakwalifikować należy zarówno „Забвения” Ilji Borowikowa, jak i powieść Jewgienii Niekrasowej „Калечина-Малечина”. Zestaw książek prezentowanych w 70 edycji WzW uzupełnia zbiór opowiadań Mariny Jasinskiej i Andrieja Kokoulina „По ту сторону отражений”.
Koniec kartelu Sinaloa
Imperium narkotykowe Joaquína Guzmána przez wiele lat bezkarnie funkcjonowało – aż do chwili, gdy w 2016 roku „El Chapo” (to jego pseudonim) został schwytany w Meksyku. Kulisy tej misji służb amerykańskich znajdziemy w „Polowaniu na El Chapo”.
Superman za 130 dolarów
Twórcy komiksu „Joe Shuster. Opowieść o narodzinach Supermana” udowodnili, że historia twórców komiksu może być równie ciekawa jak kolejne przygody herosów. Zwłaszcza gdy chodzi o dzieje superbohatera wszystkich superbohaterów, któremu nikt nie odbierze palmy pierwszeństwa, a który zapoczątkował właściwie cały gatunek.
Dlaczego Armstrong?
Trochę to zaskakujące, że Hollywood tak późno sięgnęło po tematykę „księżycową”. Wydana niejako przy okazji książka w naturalny sposób uzupełnia wiele szczegółów z życia tytułowego „pierwszego człowieka” i właściwie stanowić powinna lekturę obowiązkową osób zainteresowanych wyścigiem na Księżyc.
American Film Festival 2018 (3)
W kolejnej edycji relacji z American Film Festival piszemy o „Kokainowym Ricku”, „Zatrzyj ślady” i „Pierwszym reformowanym”.
A kto umarł, ten nie żyje
Ujrzawszy zapowiedź tego albumu uznałem, że to może być nieszablonowa rzecz. Mroczna okładka i intrygujący tytuł dawały nadzieję na dobry komiks.

Muzyka

Magazyn CLXXXI

Pobierz magazyn

Podręcznik

Nowości

muzyczne

Niepodlegli
Jacek Kaczmarski, Przemysław Gintrowski, Zbigniew Łapiński
Wolność Serc
Strojnowy
Needs
Fredrik Nordström
What’s Next?
Friends & Neighbors
Circlesongs
Tomasz Chyła Quintet
Melodie na psałterz polski. Opera omnia
Mikołaj Gomółka
Marek i Marek

więcej »

Zapowiedzi

The End
‹Svårmod och vemod är värdesinnen›

EKSTRAKT:	80%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Svårmod och vemod är värdesinnen
Wykonawca / Kompozytor	The End
Data wydania	29 czerwca 2018
Wydawca	RareNoise Records
Nośnik	CD
Czas trwania	43:46
Gatunek	jazz, rock
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	Skąpiec.pl
Wyszukaj w	Amazon.co.uk

W składzie

Sofia Jernberg, Anders Hana, Mats Gustafsson, Kjetil Møster, Greg Saunier

Utwory
CD1
1) Svårmod	03:51
2) Vemod	03:58
3) Translated Slaughter	14:15
4) Don’t Wait	14:58
5) Rich and Poor	00:55
6) Both Sides Out	05:51

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Tu miejsce na labirynt…: Mrok i melancholia, wściekłość i zaduma

Sebastian Chosiński

Dwóch Norwegów, dwoje Szwedów i na dokładkę Amerykanin – tak niecodzienne towarzystwo zwarło szeregi, aby pod szyldem The End nagrać jedną z najciekawszych płyt jazzrockowych pierwszego półrocza (choć czasowo załapali się w ostatniej chwili). Album „Svårmod och vemod är värdesinnen” jest tym oryginalniejszy, że inspiracją do jego powstania była poezja szwedzkiego noblisty Harry’ego Martinsona.

Sebastian Chosiński

Tu miejsce na labirynt…: Mrok i melancholia, wściekłość i zaduma

The End
‹Svårmod och vemod är värdesinnen›

EKSTRAKT:	80%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Svårmod och vemod är värdesinnen
Wykonawca / Kompozytor	The End
Data wydania	29 czerwca 2018
Wydawca	RareNoise Records
Nośnik	CD
Czas trwania	43:46
Gatunek	jazz, rock
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	Skąpiec.pl
Wyszukaj w	Amazon.co.uk

W składzie

Sofia Jernberg, Anders Hana, Mats Gustafsson, Kjetil Møster, Greg Saunier

Utwory
CD1
1) Svårmod	03:51
2) Vemod	03:58
3) Translated Slaughter	14:15
4) Don’t Wait	14:58
5) Rich and Poor	00:55
6) Both Sides Out	05:51

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Owszem, powiedzieć o The End, że to supergrupa – to jakby nic nie powiedzieć. Tym bardziej że termin ten często, zwłaszcza ostatnimi czasy, bywa nadużywany przez krytyków. Ale trafniejszego określenia pod adresem tej formacji naprawdę nie da się znaleźć. Wszak jej głównymi twórcami są dwaj skandynawscy artyści, których nazwiska już jakiś czas temu zapisały się złotymi zgłoskami w historii współczesnego jazzu improwizowanego. Są to dwaj saksofoniści: Szwed Mats Gustafsson oraz Norweg Kjetil Møster. Pierwszy z nich dał się poznać między innymi jako „ojciec chrzestny” takich zespołów, jak Nu Ensemble, Fire!, Fire! Orchestra i The Thing, drugi natomiast z miejsca kojarzony jest przez fanów z Møster!, Reflections in Cosmo czy The Heat Death. Lecz i pozostali muzycy kwintetu nie wypadli sroce spod ogona. Ciemnoskóra szwedzka wokalistka Sofia Jernberg na stałe występuje z Lana Trio, a poza tym udziela się we wspomnianym już Fire! Orchestra. Norweski gitarzysta barytonowy Anders Hana odbył z kolei staż w Jaga Jazzist i Circulasione Totale Orchestra. I jest jeszcze ten piąty, gość zza Oceanu – perkusista Greg Saunier, podpora lubujących się w eksperymentach formacji Deerhoof i Xiu Xiu.

Co ich skłoniło do tego, aby zewrzeć szeregi i nagrać płytę, obok której nie da się przejść obojętnie? Poezja Harry’ego Martinsona, a mówiąc konkretniej poemat „Svårmodet”, który oryginalnie ukazał się w 1945 roku w zbiorze „Passad”. Martinson był bardzo złożoną i tragiczną postacią. Przyszedł na świat na początku XX wieku. Wcześnie opuszczony przez rodziców (ojciec zmarł, matka wyjechała do Stanów Zjednoczonych), wychowywał się w rodzinie zastępczej. Jako szesnastolatek został marynarzem, ale bywało, że schodził na ląd i tułał się po obcych krajach. Do ojczyzny wrócił pod koniec lat 20. i wtedy poświęcił się literaturze (poezji, prozie, dramatowi) oraz malarstwu. W 1974 roku – wraz ze swoim rodakiem Eyvindem Johnsonem – został uhonorowany Nagrodą Nobla, co wywołało olbrzymią krytykę w kraju, albowiem od jakiegoś już czasu obaj twórcy byli członkami Akademii Szwedzkiej, czyli organizacji nominującej do tego wyróżnienia. Martinson załamał się, trafił do szpitala, gdzie w lutym 1978 roku popełnił samobójstwo. W sposób tyleż spektakularny, co makabryczny – wykonał seppuku nożyczkami. W Polsce znane jest w zasadzie tylko jedno jego dzieło, za to najbardziej cenione – powieść „Droga do Klockrike” (1948).

Zafascynowani poematem „Svårmodet” Mats Gustafsson i Anders Hana postanowili skomponować inspirowaną nim muzykę – i to był pierwszy krok. Ostatnim było wydanie albumu „Svårmod och vemod är värdesinnen”, który w sprzedaży pojawił się – nakładem londyńskiej wytwórni RareNoise Records – 29 czerwca tego roku. Złożyło się na niego pięć pełnoprawnych utworów i jedna miniatura, co w sumie dało ponad czterdzieści trzy minuty muzyki. Akurat tyle, by poczuć się w pełni usatysfakcjonowanym, bez poczucia prze- bądź niedosytu. Członkowie The End przywędrowali z różnych muzycznych krain i tak samo zróżnicowana jest twórczość grupy. Punktem wyjścia, swoistym wspólnym mianownikiem dla całej piątki, jest free jazz, ale na albumie nie brakuje również wycieczek do krainy awangardowego jazz-rocka i noise’u. Za to ostatnie odpowiadają przede wszystkim Gustafsson i Møster, którzy – poza grą na saksofonach barytonowych i tenorowych – „pobawili” się także elektroniką. Efekty tego słychać to bardzo wyraźnie już w otwierającym wydawnictwo utworze „Svårmod”, którego nastrój odpowiada idealnie tematowi (szwedzki tytuł znaczy „Mrok”). Noise’owy wstęp na gitarze barytonowej od pierwszych sekund wprowadza dużo niepokoju, który z czasem jedynie się potęguje.

Elementy rockowe (vide motoryczna perkusja Sauniera) nakładają się na freejazzowe (saksofony Gustafssona i Møstera – raz grające unisono, to znów solo), a wszystko wzmocnione jest dodatkowo elektronicznymi zgrzytami i przesterami. Im bliżej końca, tym większa z muzyki The End wyziera wściekłość, aż do finałowego przesilenia i… uspokojenia. W kontekście „Svårmod” pewnym zaskoczeniem wydaje się początek następującego po nim „Vemod” („Melancholia”) – niemal skocznego (choć bez przesady), z gitarą barytonową wchodzącą tutaj w rolę basowej. Kiedy jeszcze dołączają saksofoniści i Sofia Jernberg – robi się bardzo gęsto od dźwięków. Mimo to jednak brzmienie jest selektywne, za co nagrodzić należy osoby odpowiadające za miks i mastering. Druga część „Vemod” zamienia się natomiast w prawdziwie noise’ową orgię – elektronicznie przetworzone zostają również dźwięki gitary i saksofonów, co jeszcze bardziej wrażenie to potęguje. Ponad czternastominutowy „Translated Slaughter” jest zespołową improwizacją, w której po raz pierwszy znaczącą rolę ma do odegrania Jernberg. W zależności od potrzeb: śpiewająca, deklamująca, charcząca i szepcząca. Niezwykła wokalistka daje tym sposobem niezwykły pokaz swoich nieprzeciętnych możliwości i umiejętności.

Muzycznie jest, jak i wcześniej, bardzo różnorodnie – fragmenty dynamiczne przeplatają się z delikatnymi, czadowe z nastrojowymi, szalone ze zrównoważonymi. Kwintet nie stroni od eksperymentów, ale to akurat – patrząc na nazwiska artystów tworzących The End – nie powinno być dla słuchaczy żadnym zaskoczeniem. W każdym razie w finale po feerii dźwięków następuje uspokojenie, znaczone subtelną pogaduszką Sofii z jednym z saksofonistów. Nie mniej emocji niesie ze sobą – równie długi co „Translated Slaughter” – „Don’t Wait”. Anders i Greg napędzają całość, a pozostali podążają ich śladem. Ponownie też na plan pierwszy wybija się Jernberg, która w ciągu kilku sekund potrafi płynnie przejść od pasji do zadumy, by chwilę później odpłynąć w stronę awangardy. Wraz z nią podobną drogę przemierzają również instrumentaliści, zapalając świeczkę zarówno freejazzowemu cesarzowi, jak i ogarek rockowo-noise’owemu diabłu. Ostatnia z kompozycji, „Both Sides Out”, poprzedzona jest opartą na elektronice miniaturą „Rich and Poor”, którą można potraktować jako preludium do finału.

A finał jest iście zniewalający. I to zarówno w wykonaniu obu saksofonistów (często pojawiających się w duecie i unisono), jak również pięknej Sofii Jernberg, która swoim głosem potrafi osiągnąć dokładnie takim sam efekt, jak Mats i Kjetil, kiedy sięgają po dęciaki. „Svårmod och vemod är värdesinnen” jest dziełem nie mniej przejmującym, niż życie, a zwłaszcza jego koniec, Harry’ego Martinsona. Może i mało poetyckim, ale za to sięgającym do trzewi i sprawiającym, że jeszcze długo po wybrzmieniu ostatniej nuty będzie się pamiętać o szwedzkim nobliście oraz spowijających go „mroku” i „melancholii”. Jak i o płycie, której jednym z celów było zapewne uchronienie nieszczęsnego pisarza od zapomnienia.

10 lipca 2018

Skład:
Sofia Jernberg – śpiew, melodeklamacja
Anders Hana – gitara barytonowa
Mats Gustafsson – saksofon barytonowy, saksofon tenorowy, efekty elektroniczne
Kjetil Møster – saksofon barytonowy, saksofon tenorowy, efekty elektroniczne
Greg Saunier – perkusja, głos

Komentarze

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Tu miejsce na labirynt…: Następny krok do raju
Sebastian Chosiński

15 XI 2018

Od momentu podpisania kontraktu z portugalską wytwórnią Clean Feed norwesko-szwedzki kwintet Friends & Neighbors zachowuje godną pochwały regularność w nagrywaniu kolejnych płyt – nowa pojawia się co dwa lata. Ta, która ujrzała światło dzienne przed kilkunastoma dniami, to „What’s Next?”, nie tylko z powodu tytułu będąca kontynuacją poprzedniczki, czyli „What’s Wrong?”.

więcej »

Tu miejsce na labirynt…: Prorok we własnym kraju
Sebastian Chosiński

13 XI 2018

Prawie sześćdziesiąt lat po niezwykłym muzycznym eksperymencie Ornette’a Colemana, który dał początek współczesnemu free jazzowi, jego pomysł postanowił powtórzyć szwedzki saksofonista Fredrik Nordström, który do nagrania swojej najnowszej płyty – albumu zatytułowanego „Needs” – zaprosił (razem ze sobą) ośmiu muzyków. Nie można jednak tego zespołu określić mianem oktetu, to dwa kwartety, których muzykę rozdzielono na dwa oddzielne kanały.

więcej »

Świeżo, nowocześnie, z rozmachem
Sebastian Chosiński

8 XI 2018

„Zielona seria” wydawnictwa ForTune wzbogaciła się o kolejne niezwykle ciekawe wydawnictwo. Tym razem sygnowane nazwiskiem – nominowanej dwa lata temu za swój poprzedni album do nagrody Fryderyka – Olgi Boczar. „Tęskno mi, tęskno” to mieszanka folku, jazzu i bardzo szlachetnego popu. Oryginalne piosenki wokalistki przenikają się z tradycyjnymi melodiami ludowymi.

więcej »